Emeklilikte Yaşa Takılanlar ve staj mağdurları Aralık ayında düzenleme için atılacak adımları takip ediyor. Özellikle prim günü eksik olan vatandaşlar için nasıl bir düzenleme getirileceği merak konusu haline geldi. EYT'lilerin emekli olabilmesi için düzenlemeye kısa bir süre kala, bazı detaylar araştırılmaya başladı. İşte, EYT düzenlemesi için son gelişmeler...
Ülkemizde emeklilik için mevcut yasalara göre üç şart gerekiyor.
Prim, yıl ve yaş. 8 Eylül 1999 öncesi için SSK'da primler işe giriş tarihine göre 5000 ile 5975 gün arasında değişkenlik gösterirken, bu tarihten sonra işe girenler için yıl şartı kalkıyor ancak prim şartı 7 bin güne çıkıyor.
Bağ- Kur'da ise kadınlar için 7200 erkekler için 9 bin gün prim gerekiyor. Bakıldığında emekli olabilmek için mutlaka istenen prim gün sayısını doldurmak lazım.
Bu günlerde milyonlarca vatandaşın beklediği EYT düzenlemesi çıktığında da yine emeklilik için prim gün sayısı önem kazanacak. 8 Eylül 1999 öncesine dönüldüğünde bile SSK'da en az 5000 gün gerekecek.
BORÇLANMA İMKANI VAR
Prim günlerini tamamlamak için yasalarımız değişik kesimlere borçlanma imkanları sunuyor. Bunlardan en çok bilinenleri ise doğum ve askerlik borçlanmaları...
Borçlanma parasını ödeyerek toplu olarak prim satın alma anlamına geliyor.
Erkekler askerlikte geçen sürelerin parasını ödeyerek prim gün sayılarına ekleyebiliyor. Kadınlar da sigortadan sonraki 3 çocuğa kadar doğum borçlanması yapabiliyor. Her bir çocuk için 720 gün satın alınabiliyor.
Böylece üç çocuk için 2316 gün satın almak mümkün. Gurbetçiler ise yurtdışındaki günlerini satın alarak Türkiye'den emekli olabiliyor.
NE KADAR ÖDEMEK GEREK?
Prim satın alma işleminde tutarlar yürürlükteki asgari ücrete göre belirleniyor. En düşük ödeme asgari ücretten hesaplanırken tavandan ödeme ise bunun 7.5 katı kadar oluyor.
Ödeme miktarları brüt ücretin yüzde 32'si olarak hesaplanıyor. Buna göre bu yılki hesaplar da mevcut asgari ücrete göre yapılıyor. Bugün 6471 lira olan brüt asgari ücrete göre en düşük aylık ödeme 2.070 TL olarak alınıyor..
Dolayısıyla askerlik ve doğum borçlanmasında bu rakam kullanılıyor. Örneğin 1 çocuk için en düşük borçlanma 49.680 TL olurken en düşük 18 aylık askerlik borçlanması ise 37.260 TL'yi buluyor..
Tavandan ödemek isteyenler ise bunun 7,5 katını ödemek durumunda. Buna göre tavandan 18 aylık askerlik borçlanması 279 bin 450 TL olurken bir çocuk için tavandan doğum borçlanması 372 bin 600 TL'yi buluyor. Siz iki rakam arasında bir rakam da belirleyebiliyorsunuz.
Burada aralık ayı önem kazanıyor. EYT düzenlemesi de aralıkta açıklanacak, bu yönüyle önemli bir ay ancak hesaplı borçlanmak için de son ay olarak düşünülebilir.
ASGARİ ÜCRET ÜZERİNDEN YAPILACAK
Borçlanmalar aralık sonuna kadar bugün geçerli olan asgari ücret üzerinden yapılacak. Yani borçlanma miktarı en düşük aylık olarak aralık sonuna kadar 2.070 lira olarak uygulanacak. Ocak ayında 2023 yılı için yeni belirlenecek asgari ücret devreye girecek ve borçlanma rakamları yükselmiş olacak.
Yeni asgari ücret aralık ayında belli olacak. Genellikle enflasyon üzerinde artış yapıldığı düşünülürse asgari ücretteki artış yüzde 40- 70 arasında olacak. Ortalama yüzde 50 bile artış olsa aylık ödeme 3.105 TL'yi bulacak.
Bir çocuk borçlanmasında fazla ödenecek para 24 bin 840 lira, 18 aylık askerlik borçlanmasında ise 18 bin 630 lira olacak. Bu durumda aralık ayında borçlanan birisinin cebinde 20 bin liradan fazla para kalmış olacak.. (AHABER)
'Borçlanma imkanı sağlansın, bu süreler emekliliğe sayılsın..'
Lise üniversite yıllarında staj yapanlar da beklenti içerisine girdi. Emeklilik yaşını bekleyen geniş bir kitleden "Staj, çıraklık süreleri sigorta başlangıcı kabul edilsin. Borçlanma imkanı sağlansın, bu süreler emekliliğe sayılsın" çağrısı geldi.
