EYT yasası çıkmasıyla milyonlarca kişi emeklilik hakkı elde etti. Şu an için gözler staj ve çıraklık sigortasına çevrilmiş durumda. Bu bağlamda AK Parti kanadında önemli bir açıklama geldi. Beklenen düzenleme çıktığı takdirde staj ve çıraklık yapanlara borçlanma imkanı tanınacak.
8 Eylül 1999 ve öncesinde sigorta girişi olan vatandaşların emekli olabilmesi adına yaş şartı kaldırıldı. EYT sorununun çözülmesiyle beraber staj ve çıraklık mağdurları da harekete geçti. Mağduriyetlin giderilmesi için birçok platformda seslerini duyurmaya çalışıyorlar.
STAJ VE ÇIRAKLIKTA MEVCUT SİSTEM NASIL İŞLİYOR?
Şu anki mevzuata göre; staj ya da çıraklık için yapılan sağlık sigortaları olarak primlendiriliyor. Bu nedenle emeklilik için gereken primler yatırılmıyor. Halihazırdaki yasaya göre de staj ve çıraklık başlangıcı olarak sayılmıyor ve primler de emeklilik hesabında kullanılmıyor.
BU DURUMDA KİMLER İSTİSNAİ SAYILIYOR?
Özellikle avukatlar, ilk altı ay mahkemelerde, kalan 6 ay da başka bir avukatın yanında olmak üzere 1 yıllık staj sürelerini gösteren onaylı baro belgesi ve borçlanma için dilekçeyle ilgili kuruma başvuruda bulunarak bu süreleri borçlanabiliyorlar.
1 yıllık sürelerinin tamamını borçlanmak zorunda değiller. İhtiyaç kadar da borçlanma imkanına sahipler.
Staj anneleri de ayrılıcalıklı olarak sayılabiliyor. Anneler sigortalı olmadan önce yaptığı doğumları borçlanabiliyor. Ancak staj ve çıraklık döneminden sonra doğan çocukları için borçlanma yapabiliyor. Yani staj ya da çıraklık sigortalı olarak çalışmaya başlanılan süre arasında doğumlar olduğu takdirde bunlar borçlanılıyor. Böylelikle sigorta başlangıcı geri çekilebiliyor. Yaş ve prim şartı da düşmüş oluyor.
BAKAN BİLGİN NE SÖYLEMİŞTİ?
Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in geçtiğimiz haftalarda çıraklıkla ilgili önemli bir açıklama yapmıştı.
Bilgin, stajın bir mağduriyet olmadığını belirterek, "Onlarla kimse bir iş akdi yapmıyor. Bu sebeple onların iş emeklilik primleri ödenmemiş oluyor. O yüzden mağduriyetten bahsedilemez. Çıraklık ise farklı bir durum mevcut. Bu nedenle çıraklığa yönelik çalışmalarımız var." demişti.
BU KONUDA NE YAPILACAK?
Staj ve çıraklık mağduriyeti konusunda atılacak yeni adımlar merakla bekleniyor. Bu mağduriyete tepki gösteren milyonlarca kişiye borçlanma imkanı söz konusu olabilecek.
Beklenen olduğu halde çıraklık sigorta girişi olanlar, bu dönemler için borçlanma yaparak, söz konusu süreleri uzun vadeli sigorta kollarından saydırabilecek, işe başlangıç tarihi yapabilecek.
Böylelikle çıraklık yapanların işe başlangı tarihleri geriye çekilecek.
KİMLER YARARLANABİLECEK?
Beklenen düzenleme gelirse, çıraklık sürelerinin sigorta süresi sayılması içn borçlanma yapılması yetecek. Yani 9 Eylül 1999 öncesinde çıraklığını yapmış bir kişi borçlanma yaparak sigorta başlangıcını çıraklık tarihi yapabilecek. Bu sayede de EYT kapsamına dahil olabilecek.
PRİM DİKKATE ALINACAK
Yukarıda da bahsettiğim gibi yapılacak düzenlemeden yararlanabilmek için geçmiş dönemlerde çıraklık yapmış olmak yetmeyecek. 9 Eylül 1999 öncesinde çıraklık yapılmış ve kısa vadeli sigortakollarına primin yatırılmış olmasına da bakılacak.
Çıraklık sigortası yapılmış ve primi yatırılmış kişiler faydalanabilecek.