Sovyetler Birliği döneminde fırlatılan bir uzay aracının parçasının, yarım yüzyıldan fazla bir süredir yörüngede dolandıktan sonra bu hafta Dünya'ya düşmesi bekleniyor. NASA’ya göre, Kosmos 482 adlı uzay aracı 1972 yılında Venüs'e yönelik bir görev kapsamında fırlatıldı. Ancak araç, alçak Dünya yörüngesinden çıkmayı başaramadı ve dört parçaya ayrıldı.
NASA, Venüs Kapsülünün Dünya'ya Dönüş Zamanını Açıkladı
Bu parçalardan biri olduğu düşünülen iniş kapsülünün 10 Mayıs civarında Dünya atmosferine yeniden girmesi bekleniyor. NASA’nın açıklamasına göre, bu parçanın en azından bir kısmı atmosfere girişte yanmadan kurtulabilir.
Yeniden girişin tam olarak nerede gerçekleşeceği bilinmiyor. Ancak Dünya’nın %70’inin denizlerle kaplı olduğu göz önüne alındığında, yeryüzünde ciddi bir hasar oluşturma olasılığı oldukça düşük olarak değerlendiriliyor.
Avrupa Uzay Ajansı'ndan Kıdemli Uzay Çöpü Azaltım Analisti Stijn Lemmens, “Bu parçanın üzerinize düşme ihtimali, piyangoyu kazanma ihtimalinizden çok daha düşük” açıklamasında bulundu.
Bahsi geçen iniş kapsülü, yaklaşık bir metre çapında ve yarım tona yakın ağırlıkta sağlam, küresel bir yapıya sahip. Venüs atmosferinin aşırı sıcaklık ve basıncına dayanacak şekilde tasarlandığı için güçlü bir ısı kalkanı ve dayanıklı bir yapıya sahip olduğu belirtiliyor.
Uzay Çöpü: Venüs Kapsülü 10 Mayıs’ta Atmosfere Giriş Yapacak
Bu nedenle uzmanlar, kapsülün Dünya atmosferine kontrolsüz girişte yanmadan kurtulabileceğini değerlendiriyor. Ancak inişi yavaşlatmak için tasarlanmış paraşüt sistemi, 50 yılı aşkın süredir uzayda olduğu için büyük ihtimalle işlevsiz hale geldi.
Yere düşme riski düşük olarak görülse de, kapsülün öngörülen uçuş rotası 51,7 derece kuzey ve güney enlemleri arasını kapsıyor. Bu da, Londra kadar kuzeyden Güney Amerika’nın en güney ucuna kadar olan geniş bir alana düşebileceği anlamına geliyor.
Kontrolsüz uzay çöpü olayları daha önce de yaşandı. Lemmens, "İnsan yapımı nesnelerin Dünya atmosferine yeniden girişi oldukça yaygındır" dedi. Büyük uzay araçları için haftada bir, küçükler içinse günlük olarak bu tür girişlerin yaşandığını belirtti. Ancak bu nesnelerin çoğu atmosferde yanarak yok oluyor.
Daha önce 2022’de Çin’in Uzun Yürüyüş 5B roketi Hint Okyanusu üzerinde, 2018’de ise Tiangong-1 uzay istasyonu Pasifik Okyanusu üzerinde yanarak atmosfere giriş yapmıştı.
Kosmos 482, şu anda uluslararası uzay ajansları tarafından yakından izleniyor. Lemmens, gelecekteki uzay araçlarının kontrollü şekilde yörüngeden çıkarak atmosfere girecek şekilde tasarlanması gerektiğini belirtti. Böylece düşeceği yerler daha kesin tahmin edilebilir ve yerleşim alanlarına çarpma riski azaltılabilir. Ayrıca bu, uzay çöplerinin çevresel etkilerinin yönetilmesi açısından da önem taşıyor.
Kaynak: BBC
