Türkiye ile Katar arasında imzalanan Ticaret ve Ekonomik Ortaklık Anlaşması (TEOA), 1 Ağustos 2025 itibarıyla yürürlüğe girdi. Anlaşma, iki ülke arasındaki ticarette yeni bir dönemin kapılarını açarken, sanayi ve tarım ürünlerinden hizmet ticaretine kadar birçok alanda gümrük vergilerini ve teknik engelleri ortadan kaldırıyor.
Türkiye ile Katar arasındaki TEOA, ticarete konu olan ürünlerin büyük bölümünde karşılıklı olarak gümrük vergilerinin kaldırılmasını öngörüyor. Özellikle Katar menşeli ürünlerde; petrol türevleri, LED aydınlatmalar, kimyasallar, cam, plastik, metal ve ahşap ürünlerin yanı sıra bazı doğal taşlar ve hammaddeler sıfır gümrük vergisiyle Türkiye’ye ithal edilebilecek. Aynı şekilde, Türk ürünleri de Katar pazarına avantajlı koşullarda girecek. Sanayi ürünleri ve tarım ürünlerinde Türk ihracatçısına önemli pazar açılımları sağlanacak.
Hedef Orta Vadede 5 Milyar Dolar
2024 yılında Türkiye ile Katar arasındaki dış ticaret hacmi 1,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Türkiye, bu ticarette 328 milyon dolarlık dış ticaret fazlası elde etti. TEOA ile birlikte orta vadede ticaret hacminin 5 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor.
Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Anlaşma sayesinde ihracatçılarımız için yeni fırsatlar doğacak, Katar pazarına giriş kolaylaşacak. Karşılıklı yatırımlar ve istihdama dayalı projeler desteklenecek” ifadelerine yer verildi.
Sanayi ve Tarımda Fırsat Penceresi
Anlaşma ile birlikte özellikle otomotiv, makine, beyaz eşya, mücevherat, tekstil, temizlik ürünleri ve elektrik-elektronik gibi sektörlerde Türk ürünlerinin rekabet gücü artacak. Tarım tarafında ise yumurta, süt ve süt ürünleri, deniz mahsulleri, yaş meyve-sebze, kuruyemiş ve işlenmiş tarım ürünleri ön planda yer alıyor. Katar, bu ürün gruplarında Türk üreticilerine geniş bir ihracat alanı sunacak.
TEOA’nın getirdiği önemli yeniliklerden biri de hizmet ticaretine ilişkin düzenlemeler. Anlaşmayla birlikte; hukuk, eğitim, reklamcılık, araç kiralama, tur operatörlüğü ve dağıtım gibi birçok alanda Türk firmalarına Katar pazarına giriş imkânı tanınıyor. Katar ayrıca, DTÖ yükümlülüklerinin ötesine geçerek mimarlık, muhasebe, bilgisayar hizmetleri gibi alanlarda da taahhütlerini genişletti.
E-ticaret konusunda da taraflar arasında önemli düzenlemeler hayata geçti. Çevrimiçi tüketicinin korunması, kişisel verilerin güvenliği, istenmeyen elektronik mesajlara karşı önlemler ve kağıtsız ticaretin teşviki gibi başlıklar uygulamaya alındı. Bu sayede dijital ticaretin önü açıldı, girişimciler için daha güvenli ve etkin bir ortam oluşturuldu.
Yatırım Ortamı Güçleniyor
TEOA ile birlikte, karşılıklı yatırımların önünün açılması ve üretim-istihdam odaklı projelerin teşvik edilmesi bekleniyor. Anlaşmanın sunduğu güçlü hukuki zemin sayesinde Türk ve Katarlı yatırımcılar, daha güvenli bir iş ortamında hareket edebilecek. Katar, Türk özel sektörü için enerji kaynakları ve stratejik hammaddelere erişim açısından önemli bir ortak ülke konumuna geldi.
Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Türkiye'nin dış ticaret hacmini artıracak benzer anlaşmalar için çalışmaların süreceği vurgulandı. Bakanlık açıklamasında, “İhracatçımızın önünü açan, yatırımcımıza güven veren adımlarımızı kararlılıkla atıyoruz. TEOA, sadece Katar ile değil, bölgeyle olan ekonomik entegrasyonumuzun da güçlenmesine katkı sağlayacaktır” denildi.
