Avrupa'da, yaptıkları haberler ve çeşitli nedenlerle suçlanarak yargılanan ve soruşturmadan geçen gazeteciler bulunuyor. 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü Avrupa'da da kutlanıyor. Avrupa'da bazı ülkelerde gazeteciler haberi nedeniyle gözaltına alınma gibi muamelelerle karşılaşıyor. Bu ülkeler arasında Polonya, Finlandiya, Fransa, İngiltere ve İtalya bulunuyor. Polonya'da İspanyol gazeteci Pablo Gonzalez, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlamasından hemen sonra "Rus ajanı olmakla" suçlanarak tutuklandı.
"Tehlikeli mahkum" olarak değerlendirilen ve ağır koşullarda cezaevinde tutulduğu iddia edilen Gonzalez'in ailesiyle ilk görüşmesini de hapse girdikten 9 ay sonra yapabildiği ifade ediliyor. Polonya medyasında yer alan bilgilere göre, hem İspanya hem de Rus pasaportu bulunduğu öne sürülen Gonzalez'in tutukluluğu son olarak mart ayında 3 ay daha uzatıldı.
Finlandiya'da 2 gazeteci ulusal sırları ifşa etmekten suçlu bulundu
Finlandiya'da iki gazeteci, ocak ayında mahkeme tarafından, 16 Aralık 2017'de Helsingin Sanomat gazetesinde Finlandiya Savunma İstihbarat Teşkilatı hakkında haber yaparak ulusal sırları ifşa etmekten suçlu bulundu. Haberin, yayın tarihinin üzerinden neredeyse 4 yıl geçtikten sonra mahkemeye taşınması tepkilerle karşılanırken, uzun soruşturma ve yargı sürecinin ardından, gazeteciler Tuomo Pietilainen ve Laura Halminen'in devlet sırlarını ifşa ettikleri, mahkeme kararıyla kesinleşti. Gazeteci Pietilainen yaklaşık 4 bin 200 avro para cezası alırken, haberde daha az rolü olduğu ifade edilen Halminen ise cezalandırılmadı. Gazetenin o dönemde siyasi yazı işleri müdürü olan Kalle Silfverberg'e yöneltilen suçlamalar ise reddedildi. Ayrıca Helsingin Sanomat'ın haberi internet sitesinden kaldırmasına karar verildi.
WikiLeaks'in kurucusu Julian Assange, 2019'dan bu yana İngiltere'de tutuklu
ABD güçlerinin, Irak ve Afganistan'da çok sayıda sivili ayrım gözetmeden öldürüp bu katliamları gizlemesi ve mahkumlara işkence etmesi gibi karanlık gerçekleri ortaya çıkaran Julian Assange'ın kurduğu WikiLeaks, 28 Ekim 2010'da ABD'nin işlediği suçları da delillendiren 251 bin gizli belgeyi yayımladı. Assange, Haziran 2012'de sığındığı Ekvador'un Londra Büyükelçiliğinden 11 Nisan 2019'da çıkarılarak gözaltına alındı ve "kefaletle serbest bırakılma şartlarını ihlal etmekten" tutuklanarak Londra'daki Belmarsh Hapishanesi'ne konuldu. İngiltere'de 2019'dan bu yana cezaevinde tutuklu bulunan Assange, katliamlarını ortaya çıkardığı ABD'ye karşı verdiği hukuk mücadelesini sürdürüyor.
Fransa'da 3 gazeteci istihbarat birimi tarafından ifadeye çağrıldı
Fransa'da 3 gazeteci, Fransız ordusu içinde bazı rütbelilerin, özellikle Afrika'nın Sahel bölgesindeki operasyonlar dahil askeri personel taşımacılığı hizmetine ilişkin anlaşmalarda uzun yıllar kayırmacılık yaptığına ilişkin 2018 tarihli haberleri nedeniyle Fransa İç İstihbarat Birimi (DGSI) tarafından 2022'de ifadeye çağrıldı. Haklarında suç duyurusunda bulunulan ve aralarında Fransa'ya ilişkin dosya haberler yapan Disclose'un kurucularından Geoffrey Livolsi'nin yer aldığı gazeteciler, bir askerin kimliğini ifşa ettikleri gerekçesiyle suçlu bulunmaları halinde 5'er yıl hapis cezası ve 75 biner avroya varan para cezasıyla karşı karşıya kalacak. Fransa'da haftalardır süren emeklilik reformu karşıtı gösterilerde çok sayıda yerel ve yabancı gazetecinin polis şiddetine maruz kalması da tartışma yarattı.
İtalya'da bir gazeteci Meloni'ye hakaretten yargılanıyor
İtalya'da basın özgürlüğü alanına dair son tartışma, gazeteci yazar Roberto Saviano'nun hakaretten yargılanması nedeniyle yaşandı. İnsan hakları konusunda ve mafyaya karşı yazdığı yazılarla tanınan araştırmacı gazeteci-yazar Saviano, 2020'de katıldığı televizyon programında, o dönem muhalefet partisi lideri olan Başbakan Giorgia Meloni'ye ağır hakaret etmesi nedeniyle yargılanıyor. Kasım 2022'de başlayan dava süreci hala devam ediyor.
Belçika'da protestoları haberleştiren muhabirler gözaltına alındı
Belçika'da, ulusal kanal RTBF'nin 2 muhabiri ile teknik ekipten 3 kişi, 2018'de Brüksel dışında kurulan yeni mülteci merkezi protestosunu haberleştirirken gözaltına alındı, olay kamuoyunun tepkisini çekti. Yine 2022 Dünya Kupası'nda Fas ve Fransa arasında oynanan maç sonrasında düzenlenen gösterileri takip eden gazeteci Yassin Akouh gözaltına alındı. Akouh'un ve RTBF muhabirlerinin gözaltı nedenlerine ilişkin resmi makamlardan açıklama yapılmadı. Ülkede geniş katılımlı protestoları takip eden gazetecilerin polis şiddetine maruz kalması da dikkati çekiyor. Polisin görev başındaki gazetecilerin çekim yapmasını sert müdahalelerle engellemesine sık rastlanıyor.
