Altın, dünyanın en değerli metallerinden biridir ve fiyatı her gün değişir. Bu değişimlerin arkasında küresel piyasalarda yaşanan ekonomik gelişmeler, arz ve talep dengesi, döviz kurları ve diğer etkenler bulunur. Peki, Türkiye’de gram altının fiyatı nasıl belirleniyor? Kuyumculardaki altın fiyat farklılıklarının nedenleri nelerdir?
Türkiye’de Gram Altın Fiyatının Hesaplanması nasıl yapılıyor?
Dünyada altının fiyatı gramla değil, ons cinsinden belirlenir. 1 ons altın, yaklaşık olarak 31.1 gramdır. Örneğin, küresel piyasalarda 1 ons altın 3.000 dolar seviyelerinde işlem görüyorsa, bu, altının dünya genelindeki fiyatıdır. Bu fiyat, dolar ile belirlenir. Doların değeri arttığında, aynı miktarda altın daha pahalı hale gelir. Aksi takdirde, doların değeri düştüğünde altın fiyatı yükselir.
Gram altının fiyatı, dünya piyasalarındaki ons fiyatı ile dolar/TL kuruna dayanarak hesaplanır. Örneğin, dünya piyasasında 1 ons altın 3.000 dolar ise, dolar kuru 38 TL’ye eşitse, ons fiyatını Türk lirasına çarparak altının TL cinsinden değerini buluruz.
Daha sonra bu fiyat 31.1 ile bölünerek gram altın fiyatı bulunur. Yani, gram altının fiyatı doğrudan küresel altın fiyatlarına ve döviz kurlarına bağlıdır.
Kuyumcularda Altın Fiyatı Neden Farklıdır?
Peki, kuyumcularda görülen gram altın fiyatı neden ekran fiyatından farklı olabilir? Uzmanlar, bunun sebebinin kâr marjı olduğunu belirtiyor. Kuyumcular, işçilik ve vergiler gibi ekstra maliyetlerle birlikte, altın fiyatının üzerine eklemeler yaparak satışa sunuyorlar. Ayrıca, talep artışı veya ürünün işçiliği de fiyatı etkileyebilir.
Altının Ayarı Nedir? Altın Fiyatına Nasıl Etki Eder?
Altın fiyatları, ürünün saflık oranına göre değişir. Altının saf olma durumu, ayar ile belirlenir. Örneğin, 24 ayar altın en saf formda olup, fiyatı genellikle daha yüksek olur. 22 ayar ve 14 ayar altınlar ise daha düşük saflığa sahip olup, genellikle daha uygun fiyatlarla satılır.
24 ayar altın: %99,9 saf altın
22 ayar altın: %91,6 saf altın
14 ayar altın: %58,5 saf altın
Altın alırken, ayarı, işçilik ve döviz kuru gibi faktörler fiyatın üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.
Türkiye'de yıllar boyunca birikmiş yaklaşık 350-400 milyar dolar değerinde yastık altı altın bulunduğu tahmin edilmektedir. Bu da Türkiye’yi, dünya çapında önemli bir altın piyasasına sahip kılmaktadır. Yastık altındaki altınların satışı, altın fiyatları üzerinde etkili olmasa da piyasa dengesi üzerinde büyük bir rol oynamaktadır.
Kaynak: BBC Türkçe
