Cengiz Topel, 2 Eylül 1934’te Kocaeli’nin İzmit ilçesinde dünyaya geldi. Aslen Trabzonlu olan bir ailenin çocuğuydu. Babasının mesleği gereği farklı şehirlerde eğitim gören Topel, ilkokul eğitimine Bandırma’da başladı, Gönen’de devam etti. Babasının vefatının ardından ailesiyle İstanbul Kadıköy’e taşındı.
Eğitim hayatını Kadıköy Yel Değirmeni Okulu’nda tamamlayan Topel, Haydarpaşa Lisesi’ndeki kısa bir dönemin ardından Kuleli Askeri Lisesi’ne geçti ve buradan 1953 yılında mezun oldu.
Cengiz Topel Nerede Şehit Oldu?
1955 yılında Kara Harp Okulu’nu bitiren Cengiz Topel, asteğmen rütbesiyle Türk Silahlı Kuvvetleri saflarına katıldı. Ancak onun hayali göklerdeydi. Havacılığa olan ilgisi sayesinde hava sınıfına geçiş yaptı ve pilotaj eğitimi için Kanada’ya gönderildi.
1957 yılında eğitimini başarıyla tamamlayarak Türkiye’ye döndü. Merzifon’da görevine başlayan Topel, 1961’de Eskişehir 1. Hava Ana Jet Üssü’ne atandı. 1963’te yüzbaşı rütbesine terfi etti.
5 Ağustos 1964’te Rumların Kıbrıs’ta Türk köylerine yönelik saldırıları sonucu Türkiye’den askeri müdahale kararı alındı. 8 Ağustos 1964 günü, Cengiz Topel komutasındaki F-100 savaş uçakları, Erenköy çevresine müdahalede bulunmak üzere havalandı.
Ancak Topel’in kullandığı jet, ikinci dalış sırasında yerden isabet aldı ve düştü. Paraşütle atlayan Topel, Rum askerlerince esir alındı. Uluslararası savaş hukukuna aykırı şekilde işkence gördüğü ve bu işkenceler sonucu hayatını kaybettiği belirtiliyor. Rumlar ise hastanede öldüğünü iddia etti.
Cengiz Topel’in naaşı, Türkiye’nin yoğun diplomatik çabaları sonucu 12 Ağustos 1964’te teslim alındı. Adana, Ankara ve İstanbul’da düzenlenen törenlerin ardından 14 Ağustos 1964’te Sakızağacı Hava Şehitliği’ne defnedildi.
Topel, Cumhuriyet tarihinin ilk hava harp şehidi olarak Türk milletinin hafızasına kazındı.
Cengiz Topel'in İsmi ve Anısı Nerelerde Yaşatılıyor?
Cengiz Topel’in ismi, Türkiye genelinde birçok cadde, okul, park ve kuruma verildi. KKTC'de de adını taşıyan birçok yapı bulunuyor:
- Cengiz Topel Hastanesi
- Şehit Hava Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel Anıtı (Lefke-Gemikonağı Sahil Yolu)
- Anıt Park ve Müzesi (F-100 savaş uçağı replikası, kabartmalar, fotoğraflar)
1990 yılında ziyarete açılan anıt parkta, Topel’in hikâyesi hem Türkçe hem İngilizce olarak ziyaretçilere aktarılıyor.
