Dr. Kabasakal, Marmara Denizi'nin özellikle 100 metreden sonra oksijen seviyesinin kritik düzeylere gerilediğini belirtti. Bazı bölgelerde 200 metreden sonra oksijenin tamamen tükendiğini ifade eden Kabasakal, "Bugün Marmara'nın derin noktalarında oksijen seviyesi 2 mg/L'nin altına düştü" dedi. Bu durum, metabolizması hızlı çalışan köpek balıkları, vatozlar ve deniz kartalları gibi türlerin hayatta kalabilmek için daha sığ ve oksijenli bölgelere, yani kıyılara göç etmelerine yol açtı.
Kıyıya Yaklaşan Türler Tehdit Değil
Kabasakal, kıyılarda gözlemlenen köpek balıklarının saldırgan türler olmadığını belirtti. Özellikle camgöz gibi ürkek ve genellikle insanla temastan kaçınan türlerin kıyıya yöneldiğini ifade eden uzman, halk arasında "büyük beyaz" gibi türlerle karıştırılmamaları gerektiğini vurguladı. Kabasakal, asıl tehdidin bu türlerin kıyı balıkçılığı baskısı altında yok olma riskiyle karşı karşıya kalmaları olduğuna dikkat çekti.
WWF-Türkiye’nin yürüttüğü üç yıllık saha çalışmasının sonuçlarına göre, Marmara kıyılarında kıkırdaklı balık popülasyonunda dramatik bir düşüş yaşanıyor. İlk yıllarda kıyıya yönelen balık sayısında artış gözlenirken, 2024 yılı itibarıyla bu sayı keskin biçimde düştü. Bu gelişme, Marmara kıyılarındaki oksijen seviyesinin de ciddi biçimde bozulduğunu ortaya koyuyor.
Kabasakal, dünyadaki 1.282 kıkırdaklı balık türünün üçte birinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söyledi. En büyük tehdit ise aşırı avcılık. Bunu habitat kaybı, iklim değişikliği ve kirlilik izliyor. Köpek balıkları, deniz ekosisteminde besin zincirinin en üstünde yer alarak deniz sağlığını koruyan önemli bir rol üstleniyor.
'Gözüm Doğada' Uygulaması ile Halk da Takipte
WWF-Türkiye’nin geliştirdiği "Gözüm Doğada" mobil uygulaması, vatandaşlara doğa gözlemlerini paylaşma imkanı sunuyor. Kabasakal, araştırmacıların her zaman sahada olamayacağını, bu nedenle halkın yapacağı gözlemlerin büyük katkı sağlayacağını belirtti. Uygulama sayesinde sahile vuran köpek balıkları gibi olaylar görsel ve coğrafi olarak kayıt altına alınabiliyor.
Kabasakal, medyada köpek balıklarının saldırgan olarak lanse edilmesinin yanlış algılara yol açtığını ifade etti. Türkiye’de köpek balığı saldırılarının nadir olduğunu belirten uzman, köpek balıklarının denizlerin gizli kahramanları olduğunu ve korunmaları gerektiğini vurguladı.
Kaynak: Karar
