Atatürk'ün manevi evlatlarından biri olan Sabiha Gökçen, Türkiye'nin ilk kadın pilotudur. Kariyeri boyunca yaklaşık 8.000 saat uçuş gerçekleştiren Gökçen, 32 farklı askeri operasyona katılmıştır. Cumhuriyet tarihinin en başarılı kadın figürlerinden biri de Samiye Cahid Morkaya'dır. Türkiye'nin ilk kadın araba yarışçısı olan Morkaya, bugüne kadar kazandığı başarılarla pek çok kadına ilham kaynağı olmuştur.
Sabiha Gökçen kimdir?
Türkiye'nin ilk kadın pilotu olan Sabiha Gökçen, 22 Mart 1913 tarihinde Bursa'da dünyaya gelmiştir. Babası Hafız Mustafa İzzet Bey, Edirne Defterdarı olarak görev yaparken Jön Türkler ile ilişkilendirilmiş ve Bursa'ya sürgün edilmiştir. Ailesini küçük yaşta kaybeden Gökçen, abisiyle yaşamaya başlamıştır. 12 yaşında dönemin Cumhurbaşkanı Atatürk ile tanışarak büyük bir dönüm noktası yaşadı. Atatürk, Sabiha Gökçen’i evlat edinerek onu Ankara'ya götürmüştür. Eğitim hayatına Çankaya İlkokulu'nda başlayan Gökçen, Arnavutköy Amerikan Kız Koleji ve Üsküdar Amerikan Lisesi'ne devam etmiştir. Sağlık sorunları nedeniyle eğitimini yarıda bırakıp tedavi için Heybeliada ve Viyana'da bulunmuştur. Ayrıca Fransızca eğitimini geliştirmek amacıyla Paris’e gitmiştir. 1934 yılında çıkan Soyadı Kanunu’yla Atatürk ona "Gökçen" soyadını vermiştir.
Sabiha Gökçen’in Havacılık Kariyeri
Sabiha Gökçen, 1935 yılında Türkkuşu'nun açılış törenine katıldı ve burada planör gösterileri ile havacılığa olan ilgisi başlamıştır. Atatürk’ün desteğiyle 1935'te Türk Hava Kurumu'na bağlı Türk Kuşu Sivil Havacılık Okulu’na katıldı ve burada yüksek planörcülük brövelerini aldı. Yedi erkek öğrenciyle Kırım'a gönderilerek altı ay süresince Koktebel Yüksek Planör Okulu’nda eğitim aldı. Kırım'dan sonra Moskova'daki motorlu uçak okuluna gitmeye karar verdi ancak manevi kız kardeşi Zehra’nın vefat haberini alarak Türkiye'ye dönmek zorunda kaldı. Zehra'nın vefatından sonra hayata küsen Gökçen, Atatürk'ün manevi desteğiyle tekrar havacılık kariyerine devam etti. Eskişehir Havacılık Okulu’nda eğitim aldıktan sonra 25 Şubat 1936'da ilk motorlu uçuşunu gerçekleştirdi. Atatürk, Gökçen için, "Dünyada ilk askerî kadın pilot olacaksın" şeklinde açıklamalarda bulundu.
İlk Askeri Kadın Pilot: Sabiha Gökçen
Kadınların askeri okullara kabul edilmediği dönemde özel bir üniforma ile Eskişehir Uçuş Okulu’na başlayan Sabiha Gökçen, burada 11 ay eğitim aldı. 1937’de Tunceli'deki ayaklanmayı bastıran askeri harekâta katıldı. Başarılı uçuşlarıyla "Türk Hava Kurumu İftihar Madalyası"nı kazandı. 30 Ağustos 1937’de askeri uçuş brövesini aldı. Atatürk’ün ölümünden sonra, kadınların orduda görev yapmasına dair yasa olmadığı için ordudan ayrıldı ve Türkkuşu Uçuş Okulu’nda başöğretmen olarak göreve başladı. 1955 yılına kadar burada görev yaptı.
Sabiha Gökçen, kariyerinde 22 farklı hafif bombardıman ve akrobatik uçakla uçuşlar gerçekleştirdi. 1940 yılında Üsteğmen Kemal Esiner ile evlendi. Eşini 3 yıl sonra kaybeden Gökçen, 1953 ve 1959 yıllarında Amerika'ya davet edilerek Türk kadınını tanıttı. 1996 yılında, 83 yaşında son uçuşunu Falcon 2000 ile yaptı. Aynı yıl, Amerikan Hava Kurmay Koleji'nde "dünya tarihine adını yazdıran 20 havacıdan biri" olarak onurlandırıldı.
Sabiha Gökçen’in Aldığı Ödüller
Sabiha Gökçen, hayatı boyunca birçok ödül kazandı. Bunlar arasında Romanya Ordusu Havacılık Brövesi, Türk Hava Kurumu’nun bir numaralı Övünç Madalyası ve çeşitli kurum ve dernekler tarafından verilen plaketler yer alıyor. 1996 yılında Amerika'da Maxwell Hava Üssü'ndeki törende "dünya tarihine adını yazdıran 20 havacıdan biri" unvanına layık görüldü. Ayrıca 1991 yılında Uluslararası Havacılık Federasyonu tarafından FAI altın madalyasını kazandı.
Sabiha Gökçen, 22 Mart 2001 tarihinde kalp yetmezliği nedeniyle hayatını kaybetmiştir. 88 yaşında kaybettiğimiz Gökçen, havacılık alanındaki başarısıyla Türk kadınına ilham vermeye devam edecektir.
