1885 yılında Bulgaristan’ın Varna şehrinde doğan Şakir Zümre, eğitim hayatına Varna’da başladı. Cenevre Lisesi ve Cenevre Hukuk Fakültesi’nden mezun olduktan sonra Bulgaristan’da avukatlık yaptı ve Varna’yı temsil eden Türk milletvekili olarak görev aldı. I. Dünya Savaşı döneminde Türkiye lehine faaliyetlerde bulunması sebebiyle kısa süre hapis yattı.
Şakir Zümre, Türkiye’nin İlk Özel Askeri Fabrikasını Kurdu
Şakir Zümre, Kurtuluş Savaşı’nda Türk ordusuna cephane temin ederek önemli bir destek sağladı. Bu cesur ve vatanseverce hizmeti nedeniyle Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından beyaz şeritli İstiklal Madalyası ile onurlandırıldı.
Mudanya Mütarekesi sonrası 1925 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün onayıyla İstanbul Haliç’te Türk Sanayii Harbiye ve Madeniye Fabrikası’nı kuran Zümre, Türkiye’de savunma sanayinin öncülerinden oldu. Fabrikada uçak bombaları, denizaltı bombaları, el bombaları ve çeşitli mühimmatlar üretildi. 1930’larda tamamen yerli üretimle Türk işçileri yetiştirildi.
II. Dünya Savaşı döneminde Bulgaristan, Polonya, Mısır ve Yunanistan’a 1.5 milyon TL değerinde bomba ihracatı yapan Şakir Zümre, uluslararası arenada da ses getirdi.
Soba Üretimi ve Türk Sanayisine Katkıları
Savaş sonrası Marshall Yardımları nedeniyle silah üretiminin durmasıyla fabrikanın üretim alanını değiştiren Zümre, “Şakir Zümre” marka sobalar ve zirai aletler üretti. Türkiye’de sobacılık sektörünün temelini atan Zümre, aynı zamanda elektrikli ütü ve İş Bankası kumbarası üretimiyle de tanındı.
1948 Türkiye İktisat Kongresi’ne katılarak sanayicilerin hakları için çalıştı. 1950’de CHP’den milletvekili adaylığına soyundu ancak seçilemedi. 16 Haziran 1966’da İstanbul’da 81 yaşında hayatını kaybetti.
Fabrikası 1970 yılına kadar faaliyet gösterdi, ancak kapanması Türk sanayisi için büyük bir kayıp olarak değerlendirildi. Şakir Zümre, savunma sanayi ve Türk sanayisinin gelişiminde öncü bir isim olarak hafızalarda yer aldı.
