Yeni sistemle birlikte otobüslerin trafikte daha az beklemesi, seyahat süresinin kısalması ve toplu taşımanın cazip hale getirilmesi hedefleniyor. Proje kısa sürede 120 kilometrelik bir alana yayılacak şekilde planlandı. Böylece İstanbul’un farklı noktalarında otobüslerin akıcı bir şekilde ilerleyebileceği özel şeritler devreye alınacak.
İstanbul Ticaret Üniversitesi Ulaştırma Sistemleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, bireysel araçların kent trafiğindeki ağırlığının yüzde 85’e ulaştığını belirtti. Ilıcalı, “Mevcut yol kapasitesi otobüs, minibüs, taksi gibi toplu taşıma ve ortak kullanım araçlarına ayrılmalı. Otobüs öncelikli şeritler bu noktada kilit rol üstlenecek” ifadelerini kullandı.
Los Angeles Modeli İstanbul’a Uyarlanıyor
Projede yalnızca yerel deneyimler değil, uluslararası uygulamalar da örnek alınıyor. Ilıcalı, Los Angeles’ta başarıyla uygulanan otobüs öncelikli yolları yerinde incelediklerini ve bu modelin İstanbul’a uyarlanabileceğini belirtti. Uygulamayla birlikte İstanbul’da toplu taşıma araçlarının ortalama hızının 10 km/saat seviyesinden 30 km/saat’e çıkarılmasının mümkün olduğunu vurguladı.
Bisiklet Yolları ve Park Alanlarıyla Entegre Edilecek
Yeni sistem, yalnızca otobüs şeritleriyle sınırlı kalmayacak. Uygulamanın bisiklet yolları ve uygun bölgelerdeki yol kenarı park düzenlemeleriyle desteklenerek çok yönlü bir ulaşım dönüşümü sağlanması hedefleniyor.
Prof. Dr. Ilıcalı, İstanbul’daki metrobüs sisteminin günde yaklaşık 1 milyon yolcu taşıdığına dikkat çekerek mevcut kapasitenin sınırda olduğunu ifade etti. ASELSAN ile yürütülen ortak projeyle metrobüslerin kısmen otonom hale getirilmesi için çalışmaların sürdüğünü belirtti. Yeni otobüs şeritlerinin devreye girmesiyle güvenlik ve konforun artacağı öngörülüyor.
Otobüs öncelikli şeritlerin sadece İstanbul için değil, Türkiye’deki tüm büyük şehirler için uygulanabilir olduğunun altını çizen Ilıcalı, “İki veya üç şeritli tüm caddelerde bu sistem çalışabilir. Trafik akışını bozmadan dönüşler planlanabilir, elektronik denetimle kurallar ihlal edilmeden uygulanabilir” dedi.
Yıllık 105 Saatlik Zaman Kaybını Azaltacak
İBB’nin verilerine göre, İstanbul’da özel araç kullanan bir sürücü 2024 yılı boyunca ortalama 105 saatini trafik sıkışıklığında kaybetti. Ilıcalı, otobüs öncelikli şeritlerin bu zaman kaybını önemli ölçüde azaltabileceğini, projenin hayata geçirilmemesi halinde ise süre kayıplarının daha da artabileceği uyarısında bulundu.
Kaynak: AA