İzmir’in Aliağa ilçesinde faaliyet gösteren HABAŞ Demir Çelik fabrikasında, yaklaşan MESS Grup Toplu İş Sözleşmesi süreci öncesinde ücretlerde indirime gidilmek istendiği iddiaları gündeme geldi. Türk Metal Sendikası’nın örgütlü olduğu işyerinde, kıdemi 14 yılın üzerinde olan işçilere yönelik “giriş-çıkış” uygulamasıyla maaşların düşürülmeye çalışıldığı bildiriliyor.
Ücretlerde Yüzde 33 Azalma İddiası
Fabrikada uzun süredir çalışan işçilerin maaşlarının kıdem farklarıyla birlikte 60 bin TL'nin üzerine çıktığı, ancak yeni sözleşme öncesi bu işçilere işten çıkartılıp yeniden işe alınmaları yönünde baskı yapıldığı ifade ediliyor. Bu uygulamayı kabul etmeyen işçilerin işten çıkarıldığı, kabul edenlerin ise maaşlarının yaklaşık yüzde 33 oranında düşerek 43 bin TL’ye indirildiği öne sürülüyor.
Edinilen bilgilere göre, bu kapsamda hazırlanan 280 kişilik bir liste bulunuyor ve şu ana kadar yaklaşık 100 işçiyle birebir görüşmeler yapıldığı belirtiliyor.
Çalışma Koşulları ve İş Güvenliği Tartışmaları
HABAŞ, daha önce de çalışma koşulları ve iş güvenliği konularıyla gündeme gelmişti. İşçilerin aktardığına göre, üretim yoğunluğu ve ağır koşulların yanı sıra iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin yetersizliği, zaman zaman iş kazalarına ve iş cinayetlerine yol açabiliyor.
İşçiler, şirketin yeni üretim tesisleri açtığı ve yüksek kârlar elde ettiği bir dönemde kendilerine ekonomik gerekçelerle maaş düşürme dayatmasında bulunulmasına tepki gösteriyor. Evrensel’e konuşan bir işçi, “Bize şirketin ekonomik durumu kötü deniyor ama yeni haddehaneler ve çelikhaneler açılıyor. Üretim hacmini ve kazancı görüyoruz. Durumun farkındayız” dedi.
'Maaşım Düşerse Dört Yıl Geriye Gideceğim'
Bir başka işçi ise, bu uygulamanın geçmişte de tekrarlandığını belirterek, sözleşme öncesi maaşların sistematik biçimde düşürüldüğünü söyledi. İşçi, “Maaşım 60-70 bin TL bandındayken 43 bin TL’ye çekiliyor. Yeni sözleşmeye bu düşük maaş üzerinden giriyorum. Yüzde 30 zam alsam bile mevcut maaşımı yakalamam iki yılı bulur. Bu da ekonomik olarak dört yıl geriye gitmek anlamına geliyor” ifadelerini kullandı.
İşçi temsilcileri ve çalışanlar, bu durumun toplu sözleşme sürecine müdahale anlamı taşıdığını ve pazarlık gücünü zayıflattığını öne sürüyor.
Sendikaya Eleştiri: İşçileri Yalnız Bırakıyorlar
Yaşanan gelişmeler karşısında Türk Metal Sendikası’nın tutumu da eleştiri konusu oldu. Bazı işçiler, sendika yönetiminin süreçle ilgili sessiz kaldığını ve herhangi bir yönlendirme yapmadığını belirtti. Sendika yetkililerinin, giriş-çıkış dayatmasına maruz kalan işçileri bir araya getirmediği, bilgilendirme yapmadığı ve çözüm üretmediği yönünde tepkiler dile getirildi.
Bir işçi, “Sendikacılar ne yapacağımızı sorduğumuzda ‘mahkemeye verin’ diyor. Oysa dayanışma ve örgütlü mücadeleyle bu baskıya karşı durabilirdik. Ama şu an yalnız bırakıldık” dedi.
HABAŞ’ın Sahibi Türkiye’nin En Zenginleri Arasında
HABAŞ’ın sahibi Mehmet Rüştü Başaran, Forbes verilerine göre yaklaşık 950 milyon dolarlık servetiyle Türkiye’nin en zengin 35. kişisi olarak gösteriliyor. Lüks otomobil koleksiyonu ile de dikkat çeken Başaran’ın garajında milyonlarca dolar değerinde araçların bulunduğu biliniyor.
Toplu iş sözleşmesi süreci devam ederken, HABAŞ’ta yaşanan bu gelişmelerin ilerleyen günlerde nasıl şekilleneceği merakla takip ediliyor.
