1948 yılında Muğla’nın Fethiye ilçesinde doğan Selda Bağcan, Türk halk müziğinin en özgün yorumcularından biridir. 1970’li yıllarda başladığı müzik kariyerinde, Anadolu ezgilerini Batı müziği ile sentezleyerek kendine özgü bir tarz yarattı ve kısa sürede geniş bir dinleyici kitlesine ulaştı.
Selda Bağcan'ın Turgutlu Bağlantısı ve Aile Kökenleri
Selda Bağcan’ın kökleri, babasının Manastır doğumlu olması sebebiyle Manisa’nın Turgutlu ilçesine kadar uzanıyor. 1 yaşındayken ailesiyle birlikte Türkiye’ye gelen Bağcan, anne tarafından Kafkaslar ve Kırım’dan göç etmiş, Erzurum ve Sivas üzerinden Bolu Mengen’e yerleşmiş bir aileye mensup. Bu bilgiler, sanatçının doğrudan Turgutlu’da doğmamış olsa da bu bölgeyle tarihsel bir bağının bulunduğunu gösteriyor.
Uluslararası Başarılar ve Sanatsal Yolculuk
1990 yılında Selda Bağcan, Hollanda’nın Utrecht, Nijmegen ve Tilburg kentlerinde konserler verdi; aynı yıl Yugoslavya’da Prizren ve Priştine’de sahne aldı. İsrail’de düzenlenen Acco Festivali’nde iki konser ve televizyon programına katıldı. Ayrıca Danimarka’nın Århus kentinde Esintiler Festivali’nde şarkılarını seslendirdi.
1992’de yayımladığı Ziller ve İpler albümündeki Aysel Gürel imzalı şarkı büyük beğeni topladı. Aynı yıl çekilen Kurşun Adres Sormaz filminin müziklerini yaptı. Bağcan, Canımı Yakanlar Baktı Dumana türküsünü ise Sivas Katliamı’nda hayatını kaybedenlere adadı.
2000 yılında Antakya’ya konser için giderken geçirdiği trafik kazası sonucu ağır yaralanan sanatçı, uzun süre tedavi gördü ve fiziksel olarak zor bir süreç yaşadı.
Protest Müziğin Öncüsü Selda Bağcan
Selda Bağcan, protest müzik türünde ürettiği eserlerle tanınırken, aynı zamanda geleneksel halk müziği parçalarını da kendine has yorumuyla geniş kitlelere ulaştırdı. İstanbul’da yaşayan sanatçı, kendi plak şirketini yönetmekte ve müzik çalışmalarını sürdürmektedir.
Bağcan'ın Kültürel Etki ve Uluslararası Tanınırlığı
Bağcan’ın 1976 yılında çıkardığı Türkola albümünde yer alan Aşık Mahzuni Şerif’e ait İnce İnce Bir Kar Yağar türküsü, Amerikan oyun şirketi Electronic Arts tarafından geliştirilen Skate 2 oyununda Mos Def tarafından uyarlanarak kullanıldı. Mos Def’in 2010 Grammy adaylıklarıyla birlikte, bu parça ve dolayısıyla Selda Bağcan’ın ismi uluslararası müzik çevrelerinde de dikkat çekti.
İspanyol müzik araştırmacısı Vicente Fabuel, Selda Bağcan için “Doğu kültüründen çıkan efsanevi kadın seslerden biri” tanımlamasını yaparken, Times dergisi de onu “Dünya Müziğinde Yaşayan Efsane ve Tarihi Kadın Şarkıcılar” arasında gösterdi.
Selda Bağcan, müziği, kökleri ve siyasi duruşuyla Anadolu kültürünün güçlü bir temsilcisi olarak Türkiye ve dünya müzik tarihindeki yerini korumaya devam ediyor.
