Kardiyoloji Uzmanı Dr. Emrah Özdemir, elektrik çarpmalarının acil servislere sık başvuru nedenlerinden biri olduğunu belirtti. Ev kazaları, iş yerlerinde yaşanan iş kazaları ve yıldırım çarpmalarının kalp durmasına neden olabileceğine dikkat çeken Özdemir, “Bu tür vakalarda ilk 5 dakika çok önemli. Hastayı güvenli bir şekilde çarpıldığı yerden uzaklaştırıp etkili kalp masajı uygulanırsa, kişi ciddi bir hasar almadan hayatta kalabilir. Ancak saniyelerin bile önemi var. 10. dakikadan sonra beyinde geri dönüşü olmayan hasarlar oluşabiliyor. Bu yüzden kalp masajına başlamak için saniyeleri bile kaçırmamak gerek” dedi.
Elektrik akımına maruz kalan kişinin kalbinin durması halinde hemen kalp masajına başlanması gerektiğini vurgulayan Dr. Özdemir, “Kalbi durmuş bir hastada ilk dakikalarda yapılan müdahale ile 5 ila 10 dakika sonrasında yapılan müdahale arasında çok ciddi fark var. 70 dakika boyunca yapılan kalp masajları sonrasında kalp tekrar çalışsa bile, beyin ve diğer organlar bu süreci tolere edemeyebilir. Bu durum çoklu organ yetmezliği gibi ölümcül tablolara neden olabilir” ifadelerini kullandı.
özdemir: bilinçsiz müdahaleler can alıyor
Elektrik çarpması vakalarında ilk yardım uygulamak isteyen kişilerin de risk altında olduğuna dikkat çeken Dr. Özdemir, “Çarpılan kişiye bilinçsizce dokunmak çok tehlikeli. Bu tür kazalarda yardım etmek isteyen vatandaşlarımız da hayatını kaybedebiliyor. İzmir’de yaşanan örneklerde bu açıkça görüldü. Öncelikle kişinin kendisini koruması, ardından 112 Acil'i araması ve ancak güvenli şekilde müdahalede bulunması gerekiyor. Çevrede sigortalar kapatılmalı, elektrik bağlantısı kesilmeli” dedi.
Biruni Üniversitesi Hastanesi Acil Tıp Bölümü’nden Uzman Dr. İlhami Demirel, Ferdi Zeyrek’in ölümüne neden olan elektrik çarpmasının büyük ihtimalle direkt temas sonucu ve uzun süreli maruz kalma nedeniyle gerçekleştiğini belirtti. “Hem voltajın gücü hem de maruz kalma süresi hayati tehlikeyi artıran başlıca faktörlerdir. Kalp, elektriksel aktiviteyle çalışan bir organ olduğu için elektrik akımına karşı en savunmasız organlardan biridir. Kalp ritmi bozulabilir ya da tamamen durabilir. Özellikle suyun iletkenliği sebebiyle ev ortamlarında da bu tür kazalar sıklıkla yaşanabiliyor” açıklamasında bulundu.
Çarpılan kişiye nasıl müdahale edilmeli?
Elektrik çarpması sonrası yapılması gerekenleri detaylandıran Uzm. Dr. Demirel, şunları söyledi:
“Evde biri elektrik akımına kapıldıysa kesinlikle çıplak elle müdahale etmeyin. Önce elektrik kaynağını kesmeye çalışın. Sigortaları indirin veya fişi çekin. Eğer hastanın bilinci açıksa kalp ritmine bakmak için EKG çekiyoruz. Bilinci kapalıysa nabız kontrolü ve gerekiyorsa kalp masajı ve elektroşok cihazı kullanılabilir. Elektrik çarpmasına bağlı düşme, yanık veya travmalar da sık görülür. Bu nedenle hastaya genel sağlık kontrolü yapılıyor ve gerekli tedavi başlanıyor.”
Demirel, evlerde ve iş yerlerinde yaşanabilecek elektrik kazalarının önüne geçmek için önleyici tedbirlerin şart olduğunu vurgulayarak, “Elektrik sistemlerinde periyodik kontrollerin yapılması ve kaçak akım ihtimalinin ortadan kaldırılması hayati önemdedir. Elektrik çarpması sadece o anki darbe ile değil, sonrasında gelişen komplikasyonlarla da ölümcül olabilir” uyarısında bulundu.
Kardiyoloji Uzmanı Dr. Emrah Özdemir, ilk yardım eğitimlerinin yaygınlaştırılması gerektiğini belirterek, “Ne kadar erken kalp masajı, o kadar yüksek hayatta kalma şansı demek. İlk yardımı bilen kişi sayısı mutlaka artırılmalı. Gelişmiş ülkelerde çocuklara bile ilkokul çağında temel ilk yardım bilgileri veriliyor. Ayrıca kalp durmalarında otomatik şok cihazlarıyla yönlendirilen ilk yardım sistemleri yaygınlaştırılmalı. Bu cihazların maliyeti 1-2 bin dolar civarında ve ülkemizde de üretilebiliyor” dedi.
Kaynak: İHA