Çalışan annelere doğum izninin 1 yıla uzatılması, son dönemde art arda gelen açıklamalarla yeniden kamuoyunun gündemine oturdu. Türkiye’de doğurganlık oranlarının 2001 yılında 2,38’den 2023’te 1,51’e gerileyerek nüfusun kendini yenileme düzeyi olan 2,1’in altına düşmesi, hükümeti harekete geçirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kadınların hem aile hem de iş yaşamlarını daha kolay dengeleyebilmeleri için esnek ve uzaktan çalışma modellerinin yaygınlaştırılacağını duyurdu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan da doğum izni süresinin 1 yıla çıkarılabileceğine dair güçlü sinyaller verdi.
ÇALIŞAN ANNELERE DOĞUM İZNİ uzayacak mı?
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Türkiye'nin sağlıklı ve dengeli bir nüfus yapısını sürdürebilmesi için kısa, orta ve uzun vadeli planlar geliştirdiklerini söyledi. Bu stratejiler kapsamında, özellikle çalışan annelere yönelik doğum izni sürelerinin yeniden ele alındığını ve bu konuda yeni düzenlemeler üzerinde çalışıldığını açıkladı.
DOĞUM İZNİ UZAYACAK MI, NE ZAMAN UZAYACAK?
Türkiye’de mevcut mevzuata göre çalışan annelere doğumdan önce 8 hafta, doğumdan sonra ise 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta ücretli doğum izni veriliyor. Çoğul gebelik durumlarında bu süre doğum öncesinde 10 haftaya kadar çıkabiliyor. Ayrıca, kamu sektöründe çalışan anneler 2 yıla kadar, özel sektörde çalışanlar ise 6 aya kadar ücretsiz doğum izni kullanabiliyor.
Ancak Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı doğurganlık oranlarındaki düşüş, hükümeti yeni aile politikaları geliştirmeye yöneltti. 2024 ve 2025 yıllarında yapılan Nüfus Politikaları Kurulu toplantılarında, doğum izni sürelerinin uzatılmasına yönelik çalışmalar gündeme geldi. Taslak çalışmalara göre, ücretli doğum izninin 12 aya, ücretsiz iznin ise 1,5 yıla çıkarılması planlanıyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, TBMM Kadına Karşı Şiddet ve Ayrımcılığın Önlenmesi Komisyonu’nda yaptığı açıklamada, hem doğum izni sürelerinin artırılması hem de kamu ve özel sektör arasındaki farkların ortadan kaldırılması için çalışma başlatıldığını duyurdu. Bu gelişmeler doğrultusunda önümüzdeki dönemde yeni düzenlemelerin hayata geçirilmesi bekleniyor.
ÇALIŞAN ANNELERE 1 YIL ÜCRETLİ DOĞUM İZNİ NE ZAMAN BAŞLAYACAK?
Ücretli doğum izninin 1 yıla çıkarılmasına yönelik taslak, 2025 Nisan’ında kamuoyuyla paylaşıldı. Bu düzenleme TBMM’ye sunulmak üzere hazırlanıyor ve onaylanmasının ardından Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek. Ancak, düzenlemenin kesin yürürlük tarihi henüz netleşmedi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, taslağın 2025 yılı içinde yasalaşmasını hedefliyor, ancak ekonomik etkiler ve özel sektördeki uygulanabilirlik tartışmaları nedeniyle süreç uzayabilir.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Ocak 2025’teki Nüfus Politikaları Kurulu toplantısında, “Doğum izinlerinin artırılması, doğum yardımları, esnek çalışma modelleri ve ücretsiz kreş hizmetleri gibi adımlar atacağız” diyerek düzenlemenin kapsamını vurguladı. Bu açıklamalar, düzenlemenin 2025’in ikinci yarısında hayata geçebileceğine işaret ediyor, ancak resmi bir takvim açıklanmadı.
