Çin’in toplam ihracatı Nisan ayında geçen yılın aynı dönemine göre %8,1 artarak ekonomistlerin %2'lik artış beklentisini geride bıraktı. Ancak bu artış, Mart ayındaki %12,4’lük yıllık artış hızına kıyasla daha düşük kaldı. Aynı dönemde ithalat ise %0,2 oranında azaldı.
ABD’ye yönelik ihracat dolar bazında %21 oranında düşerken, bu gerilemede Trump döneminde getirilen ve %145’e kadar çıkan gümrük tarifeleri etkili oldu. Buna karşılık Çin de ABD mallarına %125 oranına ulaşan misilleme vergileri uyguladı.
Ticaret fazlası azaldı, karşılıklı ithalat düştü
Çin’in ABD’den yaptığı ithalat da Nisan ayında %13’ten fazla azaldı. Bu düşüşle birlikte, iki ülke arasındaki ticaret fazlası yaklaşık 20,5 milyar dolara geriledi. Geçtiğimiz yıl aynı dönemde bu rakam 27,2 milyar dolardı.
Yılın ilk dört ayında Çin’in ABD’ye ihracatı geçen yıla göre %2,5 düşerken, ABD’den ithalatı %4,7 oranında azaldı. Uzmanlara göre bu tablo, iki ülke arasındaki ticaret ilişkilerinin giderek daha belirsiz hale geldiğini gösteriyor.
Yeni görüşmelerle çözüm mümkün mü?
Gümrük tarifeleri konusunda yaşanan çıkmazın yakın gelecekte bir çözüme kavuşma ihtimali bulunuyor. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ve üst düzey ticaret yetkilileri, Cumartesi günü Cenevre'de Çinli mevkidaşlarıyla bir araya gelecek. Ancak stratejik çıkar çatışmaları, bu görüşmelerin sonuç vermesini engelleyebilir.
Capital Economics analisti Zichun Huang’a göre, Çin’in ABD’ye uyguladığı %125’lik misilleme tarifeleri gibi bazı önlemler geri çekilebilir. Ancak tam bir geri dönüş beklenmiyor. Huang, “Bu, Çin’in ABD’ye ihracatının önümüzdeki aylarda daha da düşeceği anlamına geliyor. Bu düşüş tamamen diğer ülkelerle artan ticaretle dengelenemeyecek,” ifadelerini kullandı.
ABD’ye bağımlılık azalıyor, peki ticaret ağı nerelere kayıyor?
Çin’in diğer ülkelere yaptığı ihracattaki artış, küresel ticaret yapısındaki değişimi gözler önüne seriyor. ABD, halen Çin’in en büyük tek ülke pazarı olsa da, toplam ihracat içindeki payı Nisan ayında yalnızca %10 civarında gerçekleşti.
Avrupa Birliği ve Güneydoğu Asya gibi bölgesel pazarlar, Çin için daha büyük ticaret ortakları konumunda. Bunun yanı sıra, ABD’nin yer almadığı ve 15 ülkeden oluşan Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (RCEP) ile yapılan ticaret de daha geniş bir hacme sahip.
Çin'in “Kuşak ve Yol Girişimi” kapsamında yer alan ülkelere yapılan ihracat ise daha da büyük boyutlara ulaştı. Bu girişim, Pekin destekli altyapı projeleri aracılığıyla ticari ilişkileri derinleştirmeyi hedefliyor.
En büyük artış hangi pazarlarda görüldü?
Yılın ilk dört ayında Çin’in Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği’ne (ASEAN) yaptığı ihracat geçen yıla göre %11,5 arttı. Aynı oranda artış Latin Amerika için de geçerli. Hindistan’a yapılan sevkiyatlar yaklaşık %16, Afrika’ya ise %15 oranında yükseldi.
Bu artışlar, Çinli üreticilerin tedarik zincirlerini Çin anakarası dışında çeşitlendirme çabalarının bir sonucu olarak değerlendiriliyor. Özellikle Vietnam’a yapılan ihracatta %18, Tayland’a ise %20’lik artışlar dikkat çekiyor.
Çin iç piyasası zorlanıyor, yeni önlemler devrede
Çin'deki ilk ekonomik göstergeler, nakliye ve ticaret faaliyetlerinde belirgin bir yavaşlama olduğunu ortaya koydu. Bu hafta başında Pekin yönetimi, pandemi sonrası toparlanmakta zorlanan ekonomiyi desteklemek ve konut sektöründeki durgunluğa karşı koymak amacıyla yeni önlemler açıkladı.
Bu politikalar, ticaret savaşının iç piyasaya olan etkisini sınırlamayı amaçlıyor. Uzmanlar, bu gelişmelerin Çin’in uzun vadeli ekonomik stratejisinde değişiklik yaratabileceğini belirtiyor.
Kaynak: Euronews