"19 Mayıs 1919" yalnızca bir tarih değil, bir milletin kaderini değiştiren tarihi bir dönüm noktasıdır. Bu özel gün, Atatürk'ün Samsun'a çıkarak bağımsızlık mücadelesini başlattığı, gençliğe olan güvenini ve inancını ilan ettiği gün olarak tarihe geçmiştir. Peki, 19 Mayıs’ta ne oldu? Atatürk bu tarihte neden Samsun’a çıktı? Bugün 19 Mayıs Türkiye’de nasıl kutlanıyor? İşte bir Türk’ün gözünden, 19 Mayıs’ın anlamı, önemi ve ruhu…
Bir Milletin Küllerinden Doğuşu: 19 Mayıs 1919’un Tarihî Arka Planı
20. yüzyılın başlarında Osmanlı Devleti, içeride ve dışarıda ağır darbeler almış, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve siyasi çözülmeler nedeniyle çöküş sürecine girmişti. 1918’de imzalanan Mondros Mütarekesi ile Osmanlı, fiilen teslim olmuş; ordular dağıtılmış, silahlar el konulmuş, Anadolu’nun birçok bölgesi işgal edilmeye başlanmıştı.
Bu işgal süreci, Türk milletinin iradesini yok sayan, bağımsızlık ruhunu ayaklar altına alan karanlık bir dönemdi. Ancak tüm bu karanlığın içinde bir ışık parlıyordu: Mustafa Kemal Paşa.
Atatürk’ün Samsun’a Çıkışı: Kurtuluşun İlk Nefesi
Mustafa Kemal Atatürk, 16 Mayıs 1919’da İstanbul’dan Bandırma Vapuru ile yola çıkarak, 19 Mayıs sabahı Samsun’a ulaştı. Bu yolculuk, yalnızca coğrafi bir hareket değil, Türk milletinin istiklal ve istikbal yolculuğunun da başlangıcıydı.
Görevi, bölgede Pontusçu Rum çeteleriyle Türk halkı arasındaki çatışmaları incelemekti. Ancak Atatürk’ün asıl amacı çok daha büyüktü: İşgale karşı milletin birleşmesini sağlamak ve millî bir direnişi örgütlemek.
Samsun’a vardığında, yerel halkın moral durumu ve işgal güçlerinin baskısı hakkında detaylı bilgi toplayan Atatürk, kısa sürede Ankara’ya kadar uzanacak bağımsızlık planını devreye soktu. İlk adımı Samsun’da attı, ardından Havza, Amasya, Erzurum ve Sivas kongreleriyle millet iradesine dayalı bir devletin temelini attı.
Atatürk’ün Gençliğe Armağanı: 19 Mayıs’ın Bayram Oluşu
Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs’ı sadece kurtuluşun başlangıcı değil, aynı zamanda gençliğe olan inancının bir simgesi olarak gördü. Bu nedenle, bu özel günü Türk gençliğine armağan etti.
1935 yılında “Atatürk Günü” olarak kutlanmaya başlanan 19 Mayıs, 1981 yılında, Atatürk’ün 100. doğum yılı kapsamında yapılan yasal düzenleme ile “Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı” olarak resmiyet kazandı.
Bugün 19 Mayıs Türkiye’de Nasıl Kutlanıyor?
Her yıl 19 Mayıs geldiğinde, Türkiye’nin dört bir yanında coşku, gurur ve minnet duyguları yükselir. Kutlamalar hem resmi hem de halkın katılımıyla gerçekleşir:
Resmî Törenler:
Valilik ve belediyelerce Atatürk anıtlarına çelenk konulur.
Saygı duruşu ve İstiklâl Marşı ile törenler başlar.
Öğrenciler tarafından hazırlanan halk oyunları, şiir dinletileri ve Atatürk temalı gösteriler sunulur.
Gençlik Etkinlikleri:
Liseler ve üniversitelerde gençlik yürüyüşleri düzenlenir.
Atletizmden yüzmeye, bisikletten dağcılığa kadar pek çok sportif etkinlik yapılır.
Müzik dinletileri, tiyatro gösterileri ve konserlerle gençlerin enerjisi sahneye taşınır.
Anıtkabir Ziyareti:
Binlerce vatandaş, Atatürk’ün ebedi istirahatgâhı olan Anıtkabir’e akın eder. Özellikle gençler, ellerinde Türk bayrakları ve Atatürk posterleriyle Anıtkabir merdivenlerini gururla tırmanır.
Fener Alayları:
Akşam saatlerinde düzenlenen fener alayları, Türk bayrakları ve marşlar eşliğinde yürüyüşlerle kutlamaların coşkusunu doruğa çıkarır. Bu yürüyüşler, milletin Atatürk’e bağlılığının simgesidir.
Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi ve 19 Mayıs’ın Ruhsal Derinliği
Atatürk, gençliği “bağımsızlığın teminatı” olarak görmüştür. 20 Ekim 1927’de TBMM’de okuduğu Gençliğe Hitabe, bu güvenin yazılı belgesi niteliğindedir. Bugün hâlâ okullarda ezbere okunan bu hitabe, Türk gençliğine bir miras değil, bir emanettir.
“Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir…”
Bir Türk Gencinin Gözünden 19 Mayıs’ın Önemi
Bugünün gençleri olarak, 19 Mayıs’ı sadece bir tatil günü olarak değil, sorumluluk bilinciyle yaşamalıyız. Atatürk’ün "Bütün ümidim gençliktedir" sözü, bizlere büyük bir misyon yükler: Bilimle, sanatla, sporla, ahlakla ve vatan sevgisiyle donanmış bir gençlik olmak…
Çünkü 19 Mayıs, “başkaldırıdır.” İşgale, esarete, mandaya, boyun eğmeye hayır demektir. Bir Türk olarak her 19 Mayıs’ta içimizde bağımsızlık ateşi yeniden yanar. Atatürk’ün izinden gitmenin onuru, Türk bayrağını göklerde özgürce dalgalandırmanın gururudur.
19 Mayıs Bir Milletin Yeniden Doğuşudur
19 Mayıs, geçmişi hatırlamanın ve geleceğe yürüyüşün günüdür. Atatürk’ün Samsun’a attığı adım, bugün Türkiye Cumhuriyeti’nin temelidir. Biz gençlere düşen, bu temeli daha da güçlendirmek, çağdaş uygarlık yolunda durmadan ilerlemektir.
Bugün, başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, tüm şehitlerimizi rahmet ve şükranla anıyor; 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı’nı büyük bir coşku ve gururla kutluyoruz.
