Türk siyasi tarihine kara bir leke olarak geçen Madımak Katliamı’nın üzerinden tam 32 yıl geçti. 2 Temmuz 1993’te Sivas’ta yaşanan ve 35 kişinin hayatını kaybettiği trajik olay, her yıl olduğu gibi bu yıl da unutulmadı. Peki, Madımak’ta ne olmuştu? O gün yaşananlar, olayın başlangıcı ve sonrası nasıl gelişti?
Sivas’ta O Gün Ne Yaşandı?
2 Temmuz 1993 tarihinde Pir Sultan Abdal Kültür Şenlikleri kapsamında çok sayıda sanatçı, yazar ve düşünce insanı Sivas’a davet edilmişti. Etkinliklerin yapıldığı gün, şehir merkezinde toplanan öfkeli bir kalabalık, şenliklere katılanların konakladığı Madımak Oteli’ni hedef aldı.
Kısa sürede büyüyen gerilim, otel binasının kuşatılmasına ve ardından ateşe verilmesine neden oldu. Güvenlik güçlerinin geç müdahalesi, olayın büyümesine ve faciaya dönüşmesine engel olamadı.
Hayatını Kaybedenler
Madımak Oteli’nde mahsur kalanlardan 35 kişi çıkan yangın sonucu yanarak ya da dumandan zehirlenerek hayatını kaybetti. Olaylar sırasında 51 kişi yaralı olarak kurtarıldı.
Hayatını kaybedenler arasında ozanlar, yazarlar, sanatçılar ve iki otel görevlisi de bulunuyordu. Olay, hem Türkiye’de hem de uluslararası kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.
Madımak Olayları Nasıl Başladı?
Facianın iki gün öncesinde Sivas’ta dağıtılan bir bildiri, kamuoyunda gerilimin tırmanacağının işaretiydi. Bildiride, etkinlik davetlilerinden biri olan Aziz Nesin hedef gösteriliyordu. Nesin’in o dönemde başyazarlığını yaptığı Aydınlık gazetesinde, Salman Rüşdi’nin “Şeytan Ayetleri” kitabından yaptığı alıntılar, radikal gruplar tarafından tepkiyle karşılanmıştı.
Bu gelişmeler, 2 Temmuz günü yaşanacak olan olayların psikolojik ve toplumsal altyapısını oluşturdu.
Yargı Süreci Nasıl İşledi?
Olay sonrası açılan davada, 33 sanık “anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası aldı. Davanın firari 5 sanığı ise uzun süre yakalanamadı. 2022 yılında Yargıtay, firari sanıklarla ilgili bölümü zaman aşımı nedeniyle düşürdü. Bu karar kamuoyunda tepkiyle karşılandı.
Madımak Oteli’ne Ne Oldu?
Madımak Oteli, olayların yaşandığı günden itibaren bir sembol haline geldi. 2010 yılında kamulaştırılan bina, 2011 yılında “Sivas Bilim ve Kültür Merkezi” adıyla yeniden düzenlendi. Ancak otelin müze haline getirilmesi yönündeki talepler, hâlâ kamuoyunun gündeminde yer alıyor.
2 Temmuz 1993’te yaşanan Madımak Katliamı, Türkiye’de hoşgörü, düşünce özgürlüğü ve toplumsal barış konularında derin tartışmaların miladı olarak görülüyor. Olayın yıldönümünde, yaşamını yitirenler bir kez daha saygıyla anılıyor.
