ABD’deki Wisconsin-Madison Üniversitesi araştırmacıları, küresel ısınmanın yalnızca deniz seviyelerini yükseltmekle kalmadığını, aynı zamanda volkanik aktiviteyi tetikleyebileceğini ortaya koydu. Özellikle eriyen buzulların, yer kabuğu üzerindeki baskıyı azaltarak magmanın daha kolay yükselmesine neden olduğu belirtildi.
İklim Değişikliği Volkanları Uyandırıyor
Uzmanlar, özellikle Kuzey Amerika, Yeni Zelanda ve Rusya gibi buzul bölgelerindeki yanardağların patlama riski taşıdığını vurguluyor. Eriyen buz kütleleri, bu bölgelerde yüzlerce yıldır uykuda olan volkanları yeniden aktif hale getirebilir.
Araştırmacılar, Şili’nin güneyindeki 6 yanardağda detaylı incelemeler gerçekleştirdi. Bu kapsamda, Mocho-Choshuenco yanardağı da dahil olmak üzere pek çok volkanın geçmiş patlama tarihleri analiz edildi. Volkanik kayalardaki kristallerin incelenmesi, buzulların yeraltı magma sistemlerini nasıl etkilediğini ortaya koydu
Araştırmaya göre, buzulların erimesiyle birlikte:
- Yerkabuğu üzerindeki basınç azalıyor.
- Magmadaki gazlar genişliyor.
- Volkanlar daha sık ve daha güçlü patlamalar gerçekleştiriyor.
Bilim insanı Pablo Moreno-Yaeger, “Buzullar, volkanların gücünü bastırıyor. Ancak buzlar çekildikçe, bu bastırılmış enerji daha patlayıcı bir şekilde açığa çıkıyor” diyerek tehlikenin boyutuna dikkat çekti.
Patlamalar Küresel İklimi de Etkileyebilir
Volkanik patlamalar sadece bölgesel değil, küresel iklimi de doğrudan etkileyebiliyor. 1991’de Filipinler’deki Pinatubo Yanardağı’nın patlaması, atmosferdeki aerosollerin etkisiyle dünya sıcaklığını yaklaşık 0,5 derece düşürmüştü. Ancak uzmanlara göre art arda yaşanacak büyük patlamalar, bu defa sera gazı salınımını artırarak küresel ısınmayı hızlandırabilir.
Dünya genelinde yüzlerce “uyuyan” olarak tanımlanan volkan, aslında birer sessiz tehdit olabilir. İklim değişikliğinin ivme kazanmasıyla birlikte bu volkanlar, yakın gelecekte sürpriz patlamalara sahne olabilir.
Uzmanlar, volkanik dağlar çevresinde yaşayan toplulukların:
- Olası tahliye planları oluşturması,
- Volkan gözlem istasyonlarının güçlendirilmesi,
- İklim değişikliğine karşı daha kapsamlı önlemler alınması gerektiğini vurguluyor.
Kaynak: Daily Mail
