Diyarbakır'ın tarihi simgelerinden biri olan Ulu Cami'de, Roma dönemine ait olduğu tahmin edilen yer altı su sarnıcı günümüzde hâlâ faal olarak kullanılıyor. Yaklaşık 3 bin 400 yıllık geçmişiyle İslam dünyasının önemli ibadethanelerinden biri olan Ulu Cami, barındırdığı zengin kültürel mirasla ziyaretçilerini etkilemeyi sürdürüyor.
su sarnıcının Turizm Potansiyeli
Araştırmacı yazar Abdulaziz Yatkın, camilerin ve diğer ibadethanelerin genellikle su kaynaklarının üzerine inşa edildiğine dikkat çekerek, Diyarbakır Ulu Cami’nin altında Roma döneminden kalma bir su sarnıcı bulunduğunu belirtti. Yatkın’ın verdiği bilgiye göre, sarnıç 16,5 metre uzunluğunda, 2,5 metre genişliğinde ve 2,8 metre yüksekliğinde olup, içerisindeki su kaynağı halen aktif durumda.
Sarnıcın suyu zaman zaman cami avlusunun temizliğinde kullanılıyor ve su eksildiğinde kaynak sayesinde otomatik olarak yeniden doluyor. Bu özelliğiyle tarihi yapı, hem geçmişin izlerini taşırken hem de günümüzde işlevselliğini koruyor.
Yatkın, su sarnıcının tarih boyunca kuyu görevi gördüğünü ve zamanla üzerinin kapatıldığını ifade etti. Turizm açısından önemli bir görsel zenginlik oluşturabileceğine işaret eden Yatkın, “Sarnıcın içinde iki pencere yer alıyor. Bu pencerelerin üzerindeki taşlar kaldırılarak kırılmaz camla kaplanıp ışıklandırma yapılırsa, Ulu Cami için estetik bir görüntü ortaya çıkar ve ziyaretçiler için özel bir ambiyans yaratılır” değerlendirmesinde bulundu.
su sarnıcının tarihsel arka planı
Kesin yapım tarihi bilinmemekle birlikte, sarnıcın Roma dönemine ait olduğu tahmin ediliyor. Ulu Cami’nin 3 bin 400 yıllık tarihi göz önünde bulundurulduğunda, su sarnıcının da benzer bir döneme uzandığı düşünülüyor. Yatkın, 2017 yılında gerekli izinleri alarak sarnıca girdiğini ve suyun kaynağını tespit ettiğini aktardı. Ayrıca, sarnıcın altında 100 santimetre genişliğinde iki kuyu bulunduğunu, insanların buradan testilerle su çektiklerini belirtti.
Bu tarihi su sarnıcının, Diyarbakır ve Ulu Cami’nin tanıtımına önemli katkılar sağlayabileceği belirtiliyor.