İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Kent Gündemi Araştırmaları’nın “İstanbul’da Gençliğin Demografik ve Sosyoekonomuk Profili: 20 Yıllık Değişim” raporu yayınlandı. İstanbul'da bulunan 3 milyondan fazla genci kapsayan 18 -30 yaş grubuna odaklanılan araştırma; anketler, odak grup görüşmeleri, kamu verileri ve uzman görüşleri kullanılarak hazırlandı. İPA tarafından yapılan araştırmada, "20 yıl önce İstanbul’da bir genç nasıl bir yaşam sürüyordu, bugün bir genç nasıl bir hayatla baş etmeye çalışıyor?” sorusuna yanıt arandı.
Araştırmada elde edilen veriler ise şu şekilde;
Derinleşen Geçim Sıkıntısı: Araştırmaya katılan gençlerin büyük çoğunluğu (yüzde 77,6), gençlerin geçmişe göre daha zor koşullarda yaşadığını belirtiyor. KYK burslarının alım gücü 2005'ten bu yana altın karşısında yüzde 84,5, çay-simit gibi temel ürünler karşısında yüzde 84,4 azaldı. Gençler, barınma ve kaliteli gıdaya erişim gibi temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanırken, 20 yıl önce barınma bir 'tercih' iken bugün bir 'kriz' olarak görülüyor.
GENÇLERE GÖRE DİPLOMALI OLMAK BİR AVANTAJ DEĞİL
Eğitim İşe Dönüşmüyor, Diplomalar Değersizleşiyor: Üniversite mezuniyeti artık iş güvencesi anlamına gelmiyor. Gençlerin yüzde 41'i eğitim seviyesinin altında işlerde çalışırken, 15-29 yaş arası her 4 gençten 1'i (yüzde 25,9) ne eğitimde ne istihdamda. İstihdamda liyakat yerine referansların etkili olduğu algısı yaygın. Bu durum, gençleri alan dışı, güvencesiz ve düşük ücretli işlere yöneltiyor.

Kısıtlanan Sosyal ve Kültürel Yaşam: Artan yaşam maliyetleri, gençlerin sosyal ve kültürel etkinliklere katılımını ciddi şekilde sınırlıyor. 20 yıl önce canlı kampüs hayatı ve erişilebilir kültürel etkinlikler yaygınken, bugün gençler tiyatroya (yüzde 15,3 burs oranıyla ayda 6 kez) veya konsere (yüzde 46,5 burs oranıyla ayda 2 kez) gitmekte zorlanıyor. İBB'nin kamusal alanları, gençler için 'nefes alınabilen' nadir yerler olarak öne çıkıyor.
GENÇLERİN GELECEK KAYGISI GİDEREK ARTIYOR
Artan Gelecek Kaygısı ve Ertelenen Hayaller: Gençlerin başlıca kaygıları yüzde 49,2 ile geçim sıkıntısı ve yüzde 47,9 ile gelecek belirsizliği. Bağımsız yaşama adım atma (yüzde 78,8 zor buluyor), evlenme (yüzde 81,8 zor buluyor) gibi temel hayat adımları maddi nedenlerle erteleniyor. Ev veya araba sahibi olmak gibi hedefler 'uzak bir olasılık' olarak bile görülmüyor. Bu durum, gençlik döneminin fiilen uzamasına neden oluyor.

Yurt Dışı 'Zorunlu Alternatif: Bugün gençlerin yarısı (yüzde 50,4) yurt dışına taşınmayı düşünüyor; bu oran 20 yıl önce genç olanlarda yüzde 35,1 idi. Geçmişte merak ve deneyim odaklı olan yurt dışı düşüncesi, günümüzde daha çok liyakat, adalet, emeğin karşılığını alma ve daha iyi yaşam koşulları arayışından kaynaklanan bir 'mecburiyet' halini alıyor. Bu eğilim lise düzeyine kadar inmiş durumda.