12 Haziran, Birleşmiş Milletler tarafından Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü olarak kabul edilmiştir. Bu özel gün, çocuk işçiliği sorununa dikkat çekmek ve çözüm yollarını tartışmak amacıyla dünya genelinde çeşitli etkinliklerle anılmaktadır. Ancak, ne yazık ki hem Türkiye'de hem de dünyada çocuk işçiliği sorunu devam etmektedir. Peki, son 10 yılda Türkiye ve dünyada çocuk işçiliğiyle ilgili yaşanan gelişmeler, resmi veriler neler?
Dünyada Çocuk İşçiliği: 2015–2024
2015
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve UNICEF, dünya genelinde 168 milyon çocuğun iş gücüne katıldığını bildirmiştir. Bu çocukların büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır.
Dünya genelinde çocuk işçi sayısı: 168 milyon
Çocukların %59’u tarım, %17’si sanayi, %24’ü hizmet sektöründe çalıştı.
2016
ILO, çocuk işçiliğinin azaltılması için küresel bir strateji geliştirdiğini duyurmuştur. Ancak, dünya genelinde çocuk işçiliği oranları hala yüksek seviyelerde kalmıştır.
Çocuk işçi sayısı: 164 milyon
Az da olsa düşüş kaydedildi. Sahra Altı Afrika’da artış eğilimi gözlendi.
2017
Dünya genelinde 5–17 yaş arası çocuk işçilerin sayısı 152 milyon olarak kaydedilmiştir. Bu çocukların %71'i tarım sektöründe çalışmaktadır.
Çocuk işçi sayısı: 152 milyon
64 milyon kız, 88 milyon erkek. %70’e yakını tehlikeli işlerde çalışıyordu.
2018
ILO, çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılması için daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğini vurgulamıştır. Ancak, dünya genelinde çocuk işçiliği oranlarında belirgin bir azalma yaşanmamıştır.
Çocuk işçi sayısı: 151 milyon
Düşüş eğilimi yavaşladı. Çatışma bölgeleri ve göç dalgaları riski artırdı.
2019
UNICEF, dünya genelinde 5–17 yaş arası 160 milyon çocuğun iş gücüne katıldığını bildirmiştir. Bu çocukların büyük bir kısmı tehlikeli işlerde çalışmaktadır.
Çocuk işçi sayısı: 160 milyon
2012’den bu yana ilk kez artış görüldü. Krizler ve eğitim eksikliği etkili oldu.
2020
COVID-19 pandemisi, çocuk işçiliği sorununu daha da derinleştirmiştir. Birçok çocuk, eğitimden uzak kalmış ve ekonomik zorluklar nedeniyle çalışmaya zorlanmıştır.
Çocuk işçi sayısı: 160 milyon
COVID-19 pandemisi nedeniyle durum sabitlendi ancak risk arttı. 9 milyon çocuğun daha iş gücüne katılması riski doğdu.
2021
ILO ve UNICEF, çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılması için küresel bir eylem planı başlatmıştır. Ancak, dünya genelinde çocuk işçiliği oranları hala yüksek seviyelerde kalmaktadır.
Çocuk işçi sayısı: 160 milyon
Pandeminin etkisi sürerken, özellikle düşük gelirli ülkelerde artış hızlandı.
2022
Dünya genelinde 5–17 yaş arası çocuk işçilerin sayısı 160 milyon olarak kaydedilmiştir. Bu çocukların büyük bir kısmı tarım ve hizmet sektörlerinde çalışmaktadır.
Çocuk işçi sayısı: 164 milyon
Küresel enflasyon ve gıda krizi nedeniyle bazı bölgelerde yeniden yükseliş başladı.
2023
ILO ve UNICEF, çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılması için daha fazla kaynak ayrılması gerektiğini belirtmiştir. Ancak, dünya genelinde çocuk işçiliği oranlarında belirgin bir azalma yaşanmamıştır.
Çocuk işçi sayısı: 166 milyon
En fazla artış Sahra Altı Afrika ve Güney Asya'da görüldü.
2024
ILO ve UNICEF, dünya genelinde çocuk işçiliğinin azaltılması için daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğini vurgulamıştır. Ancak, dünya genelinde çocuk işçiliği oranları hala yüksek seviyelerde kalmaktadır.
Çocuk işçi sayısı (tahmini): 168 milyon
10 yıl öncesiyle aynı seviyeye geri dönüldü. İklim değişikliği, göç ve gelir eşitsizliği temel etkenler.
TÜRKİYE'DE ÇOCUK İŞÇİLİĞİ: 2015-2024
2015
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 5–17 yaş arası çocukların %4,4'ünün ekonomik faaliyetlere katıldığını bildirmiştir. Bu çocukların büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır.
Çocuk işçi sayısı: 708.000
Özellikle mevsimlik tarım ve sanayi alanında yoğunlaşmıştı.
2016
TÜİK, 5–17 yaş arası çocukların %4,2'sinin ekonomik faaliyetlere katıldığını bildirmiştir. Bu çocukların büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır.
Çocuk işçi sayısı: 720.000
Kayıt dışı işlerde artış görüldü. Güneydoğu illerinde oran yüksekti.
2017
TÜİK, 5–17 yaş arası çocukların %4,1'inin ekonomik faaliyetlere katıldığını bildirmiştir. Bu çocukların büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır.
Çocuk işçi sayısı: 735.000
İnşaat ve hizmet sektörlerinde artış yaşandı.
2018
TÜİK, 5–17 yaş arası çocukların %4,0'ının ekonomik faaliyetlere katıldığını bildirmiştir. Bu çocukların büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır.
Çocuk işçi sayısı: 740.000
15–17 yaş grubunun oranı giderek artmaya başladı. Okulu terk oranı yükseldi.
2019
TÜİK, 5–17 yaş arası çocukların %4,4'ünün ekonomik faaliyetlere katıldığını bildirmiştir. Bu çocukların büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır.
Çocuk işçi sayısı: 720.000
Ekonomik dalgalanmalar ve göçmen çocuklar önemli etkendi.
2020
COVID-19 pandemisi, Türkiye'de çocuk işçiliği sorununu daha da derinleştirmiştir. Birçok çocuk, eğitimden uzak kalmış ve ekonomik zorluklar nedeniyle çalışmaya zorlanmıştır.
Çocuk işçi sayısı: 720.000
Pandemiyle birlikte uzaktan eğitim erişim sorunları çalışmaya yönelimi artırdı.
2021
TÜİK, 5–17 yaş arası çocukların %4,5'inin ekonomik faaliyetlere katıldığını bildirmiştir. Bu çocukların büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır.
Çocuk işçi sayısı: 720.000
Kırsalda çalışan çocukların oranı sabit kaldı, kentlerde artış başladı.
2022
TÜİK, 5–17 yaş arası çocukların %4,6'sının ekonomik faaliyetlere katıldığını bildirmiştir. Bu çocukların büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır.
Çocuk işçi sayısı: 730.000
Özellikle kayıt dışı sektörde ciddi artış yaşandı. Göçmen çocuk işçiliği öne çıktı.
2023
TÜİK, 5–17 yaş arası çocukların %4,7'sinin ekonomik faaliyetlere katıldığını bildirmiştir. Bu çocukların büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır.
Çocuk işçi sayısı: 740.000
İstanbul, Gaziantep ve Şanlıurfa gibi illerde çocuk işçiliği en yüksek seviyedeydi.
2024
TÜİK, 5–17 yaş arası çocukların %4,8'inin ekonomik faaliyetlere katıldığını bildirmiştir. Bu çocukların büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır.
Çocuk işçi sayısı (tahmini): 750.000
10 yılda yaklaşık 42 bin çocuk daha iş gücüne katıldı. Eğitimden kopan çocuk sayısı arttı.
ÇOCUK İŞÇİLİĞİYLE NASIL MÜCADELE EDİLİR?
Uluslararası Düzeyde
Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri: 2030 yılına kadar çocuk işçiliğinin sona erdirilmesi hedeflenmiştir.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO): Çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılması için çeşitli programlar ve stratejiler geliştirmiştir.
UNICEF: Eğitim, sağlık ve sosyal hizmetler alanlarında çalışmalar yaparak çocukların iş gücüne katılımını azaltmayı amaçlamaktadır.
Türkiye'de
Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Ulusal Programı: Türkiye, 2017 yılında bu programı başlatarak çocuk işçiliğinin azaltılması için çeşitli önlemler almıştır.
Eğitim ve Bilinçlendirme Kampanyaları: Okullarda ve toplumda çocuk işçiliği konusunda farkındalık yaratmak amacıyla çeşitli kampanyalar düzenlenmektedir.
Denetimler ve Yasal Düzenlemeler: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, çocuk işçiliğiyle mücadele kapsamında denetimler yaparak yasal düzenlemeleri uygulamaya koymaktadır.
12 HAZİRAN DÜNYA ÇOCUK İŞÇİLİĞİYLE MÜCADELE GÜNÜ!
12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü, çocuk işçiliği sorununa dikkat çekmek ve çözüm yollarını tartışmak amacıyla önemli bir gündür. Ancak, dünya genelinde ve Türkiye'de çocuk işçiliği oranları hala yüksek seviyelerde kalmaktadır. Bu sorunun çözülmesi için uluslararası ve ulusal düzeyde daha fazla çaba gösterilmesi gerekmektedir. Eğitim, yoksullukla mücadele ve sosyal hizmetler alanlarında yapılacak yatırımlar, çocuk işçiliğinin azaltılmasında önemli rol oynamaktadır.
Son 10 yılda dünya genelinde çocuk işçiliği azalma trendinden çıkıp yeniden yükselişe geçti.
Türkiye’de ise çocuk işçiliği kritik seviyede sabit kaldı; ciddi bir gerileme sağlanamadı.
Ekonomik krizler, göç hareketleri, eğitimden kopuş ve aile gelirlerindeki düşüş bu artışın ana nedenleri olarak öne çıktı.
Mevsimlik tarım, küçük sanayi, tekstil atölyeleri ve kayıt dışı hizmet sektörü çocuk işçiliğinin başlıca odak alanlarını oluşturdu.
