Yaz aylarında artan güneş ışınları, sadece bronzlaşmaya değil, erken yaşlanma belirtileri, kırışıklıklar ve lekelenmelere de neden olabiliyor. Fotoyaşlanma, ultraviyole (UV) ışınlarının ciltte oluşturduğu zararlı etkiler sonucu oluşan yaşlanma sürecini tanımlıyor.
Prof. Dr. Zekayi Kutlubay, UVA ve UVB ışınlarının zamanla ciltte lekeler, elastikiyet kaybı ve kırışıklıklar oluşturduğunu belirtiyor. Özellikle açık tenli, renkli gözlü ve hassas cilt yapısına sahip bireyler, fotoyaşlanma açısından risk grubunda yer alıyor.
Güneşe Uzun Süre Maruz Kalmak Cildi Yaşlandırıyor
Uzmanlar, sadece yazın değil, yıl boyunca güneş koruyucu kullanımının alışkanlık haline getirilmesi gerektiğini vurguluyor. Güneşten korunmanın temel yolları arasında şunlar yer alıyor:
- SPF 30 ve üzeri güneş koruyucu kullanmak,
- Geniş kenarlı şapka ve güneş gözlüğü takmak,
- Uzun kollu giysiler giymek,
- 10.00–16.00 saatleri arasında güneşe çıkmaktan kaçınmak.
Prof. Dr. Kutlubay, SPF 15’in %95, SPF 30’un %97 ve SPF 50’nin ise %99 oranında koruma sağladığını; yüksek faktörlü kremlerin sanıldığı gibi çok daha fazla korumadığını belirtiyor.
Fotoyaşlanma Belirtileri Neler?
Dermatoloji Uzmanı Dr. Dilek Başaran, fotoyaşlanmanın en sık yüz, boyun ve el bölgelerinde görüldüğünü ifade ediyor. Belirtiler arasında:
- Kuruluk ve matlaşma
- Kahverengi lekeler
- İnce kırışıklıklar
- Cilt tonunda düzensizlik
- Kılcal damar genişlemeleri
uzun süreli ve korunmasız güneş maruziyetinin başlıca sonuçları arasında yer alıyor. Ciltte kolajen kaybı da meydana geldiği için zamanla cilt daha yaşlı bir görünüme kavuşuyor.
Güneş ışığı vücudun D vitamini üretimi açısından da gerekli. Ancak uzmanlar, zararları önlemek için kontrollü güneşlenme öneriyor. Tamamen güneşten kaçınmak yerine bilinçli korunmanın daha sağlıklı bir yaklaşım olduğu belirtiliyor.
Çocuklar, Yaşlılar ve Kronik Hastalar Daha Dikkatli Olmalı!
Dr. Abdussamet Çelebi, sıcak havaların beraberinde güneş çarpması, sıvı kaybı ve gıda zehirlenmeleri gibi ciddi sağlık risklerini de getirdiğini söylüyor. Özellikle:
- Yaşlılar
- Çocuklar
- Kalp, şeker, tansiyon gibi kronik hastalığı olanlar
açısından güneşe doğrudan maruz kalmak daha riskli. Bu gruplarda günlük su tüketiminin artırılması ve sıvı kaybına karşı dikkatli olunması öneriliyor.
Aşırı terleme ile kaybedilen sıvı ve minerallerin yerine konulması için günde en az 2 litre su içilmesi gerekiyor. Ayrıca, özellikle yaz aylarında taze gıdaların tüketilmesi, süt ve süt ürünlerinin uygun koşullarda saklanması da gıda zehirlenmelerini önlemek açısından büyük önem taşıyor.
Kaynak: AA