Avustralyalı bilim insanları, HIV virüsünün vücutta gizlendiği yerden çıkarılmasını sağlayacak devrim niteliğinde bir yöntem geliştirdi. Yeni teknik, HIV'in tamamen yok edilmesi için önemli bir adım olarak görülüyor.
HIV’i Saklandığı Yerden Çıkartan Yöntem Geliştirildi
Melbourne'deki Peter Doherty Enfeksiyon ve Bağışıklık Enstitüsü'nde görevli araştırmacılar, HIV’in bağışıklık sistemi ve ilaçlar tarafından tespit edilemeden gizlendiği beyaz kan hücreleri içinde görünür hale getirilmesini sağlayan yenilikçi bir teknik üzerinde çalıştı. Bu çalışma, HIV tedavisinde çığır açacak gelişmelerin önünü açabilir.
mRNA Teknolojisi Temel Alındı
Araştırmanın temelinde, COVID-19 aşılarıyla bilinen mRNA teknolojisi bulunuyor. Bilim insanları, özel olarak formüle ettikleri yağ kapsülleri (lipid nanoparçacıklar) içerisine yerleştirdikleri mRNA’yı, HIV’in gizlendiği beyaz kan hücrelerine ulaştırmayı başardı. Bu mRNA, hücrelere virüsü açığa çıkarmaları yönünde sinyaller göndererek HIV’in görünür olmasını sağladı.
‘LNP X’ Nanoparçacığıyla Engeller Aşıldı
Çalışmada “LNP X” adı verilen yeni nesil nanoparçacıklar kullanıldı. Daha önceki nesil taşıyıcılar, bu tür beyaz kan hücreleri tarafından kabul edilmediği için virüs burada saklanabiliyordu. Ancak LNP X ile bu engel aşıldı. Çalışmanın ortak yazarı Dr. Paula Cevaal, "Daha önce bu hücrelere mRNA ulaştırmak imkansız görülüyordu. Şimdi, elde ettiğimiz sonuçlar karşısında hepimiz adeta nefessiz kaldık" ifadelerini kullandı.
HIV’in Kalıcı Olarak Yok Edilmesinin Yolu Açılıyor mu?
Yeni yöntemin HIV’in gizlendiği rezervuarlardan çıkarılmasını sağladığı gösterildi. Ancak virüs açığa çıkarıldıktan sonra bağışıklık sistemi veya diğer terapilerle tamamen yok edilip edilemeyeceği ise henüz net değil. Çalışma şimdilik laboratuvar ortamında, HIV pozitif bireylerden alınan hücrelerle gerçekleştirildi. Gerçek hastalar üzerinde uygulanmadan önce hayvan deneyleri ve güvenlik testlerinin yapılması gerekiyor. Bu sürecin yıllar sürebileceği belirtiliyor.
Kanser Tedavileri İçin de Kullanılabilir
Araştırmanın kıdemli yazarı Dr. Michael Roche, bu yöntemin yalnızca HIV için değil, aynı zamanda kanser gibi diğer hastalıkların tedavisinde de potansiyel olarak kullanılabileceğini belirtti.
Francis Crick Enstitüsü’nden retrovirolog Dr. Jonathan Stoye ise bu gelişmeyi “HIV’in saklandığı yerden çıkarılması konusunda şimdiye kadarki en büyük ilerleme” olarak değerlendirdi. Ancak Stoye, “Tüm rezervuarların mı yok edilmesi gerekecek, yoksa büyük bir kısmı yeterli mi olacak, bunu zaman gösterecek” diyerek ihtiyatlı bir yaklaşım sergiledi.
Oxford Üniversitesi Jenner Enstitüsü’nden Prof. Tomas Hanke de çalışmanın önemini kabul etti ancak “Vücuttaki tüm HIV rezervuarlarına ulaşmak şu anda sadece bir hayal” açıklamasında bulundu.
Kaynak: Sondakika