Sol eli baskın şekilde kullanan bireyler, tarih boyunca farklı toplumlarda hem hayranlık hem de önyargıyla karşılanmıştır. Ancak modern bilim, solaklığın sadece günlük yaşam tercihlerinden ibaret olmadığını; beyin yapısı, genetik farklılıklar ve nörolojik gelişimle de yakından ilişkili olduğunu ortaya koyuyor. Peki, solaklık bir hastalık mı? İşte cevabı…
Solaklıkla Hastalıklar Arasında Nasıl Bir Bağ Var?
2025 yılında Brain: A Journal of Neurology dergisinde yayımlanan kapsamlı bir araştırmaya göre, solaklık ile bazı nörolojik rahatsızlıklar arasında istatistiksel anlamda dikkat çeken bağlantılar bulunuyor. Özellikle otizm ve şizofreni gibi gelişimsel bozuklukların solak bireylerde daha yüksek oranda görüldüğü belirtiliyor. Bu riskin, iki elini de kullanabilen yani ambidekströz bireylerde daha da belirgin olduğu ifade ediliyor.
2023’te yayımlanan bir diğer bilimsel makale (Laterality: Asymmetries of Body, Brain and Cognition), solak bireylerin disleksi gibi dil temelli öğrenme güçlüklerine sağlaklara göre daha yatkın olabileceğini gösterdi. Bu durumun, beynin dil işleme merkezlerinin farklı işleyişiyle ilişkili olabileceği düşünülüyor.
2024 yılında Nature Communications dergisinde yayımlanan bir genetik çalışma, solaklık ile TUBB4B adlı gen arasında olası bir bağlantıya dikkat çekti. Bu genin, beyin hücrelerinin yapısı ve yönlenmesiyle ilgili olduğu ve solak bireylerde bu gen varyantının daha sık görüldüğü belirlendi. Bu bulgular, solaklığın genetik düzeyde bazı nörolojik özelliklerle birlikte görülebileceğini işaret ediyor.
Bilim insanları her ne kadar bazı hastalıklara yatkınlıktan söz etse de, bu durumun doğrudan bir hastalık teşhisi anlamına gelmediğini açıklıyor. Solak bireylerin büyük çoğunluğu hayatları boyunca herhangi bir nörolojik sorun yaşamadan sağlıklı şekilde yaşamlarını sürdürüyor.
Ancak bu bulgular, solak bireylerin beyin yapılarının ve genetik özelliklerinin daha fazla araştırılması gerektiğini ortaya koyuyor.
