Bakan Yumaklı, doğa yönetiminde toplumun tüm kesimleriyle işbirliği içinde çalıştıklarını belirterek, “Korunan alanlarımızı bilimsel temelli stratejilerle artırıyor, türlerimizin izlenmesini ve korunmasını ileri teknolojilerle destekliyor, geleneksel bilgiyi kayıt altına alarak, kültürel mirasımızı da koruyoruz” açıklamasında bulundu. Bu kapsamda Anadolu Parsı’nın korunması yönündeki çalışmalar dikkat çekiyor.
Anadolu Parsı Nerede Yaşıyor?
Geçmişi milattan önce 6’ncı yüzyıla kadar uzanan Anadolu parsının Türkiye’deki varlığı, uzun yıllar boyunca tartışma konusu olmuştu. İran parsının Anadolu’da yaşayan bir alt türü olarak kabul edilen Anadolu parsı, bir dönem bağımsız bir tür olarak sınıflandırılmış ve Panthera pardus tulliana ismiyle anılmıştı. Ancak yapılan modern genetik araştırmalar sonucunda, bu türün İran parsından genetik olarak çok az farklılık gösterdiği tespit edildi.
Nesli Tükendi Sanılıyordu, Cudi Dağı’nda Görüldü
Türkiye’de neslinin tükendiği düşünülen Anadolu parsı, 2018 ve 2019 yıllarında Şırnak’taki Cudi Dağı’nda kurulan fotokapanlarla görüntülendi. Bu görüntüler, 2021 yılında yayımlanan bilimsel bir makale ile kamuoyuna sunuldu. Aynı bireye ait olduğu değerlendirilen üç farklı fotoğraf, Anadolu parsının Türkiye’de hâlâ yaşadığını ortaya koydu.
2022 Mayıs ayında Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından paylaşılan bir başka görüntü, 2021 yılında çekilmişti. Bakanlık, tespit edilen parsların koruma altına alınabilmesi için bulundukları bölgelerin kamuoyuyla paylaşılmayacağını açıkladı.
Sırtlan ile Karşılaşması Kameraya Yansıdı
28 Kasım 2023 tarihinde Bakanlık, Anadolu parsının fotokapana yakalanan yeni görüntülerini paylaştı. Son olarak 25 Mayıs 2024 tarihinde Şırnak Cudi Dağı’nda termal kamera tarafından kaydedilen görüntülerde, bir Anadolu parsının sırtlanla karşı karşıya geldiği anlar kayıtlara geçti. Bu görüntüler, Anadolu parsının hala doğada aktif olduğunu ve yaşamını sürdürdüğünü kanıtladı.
Anadolu Parsı Nasıl Bir Hayvandır?
Oldukça çevik bir yapıya sahip olan Anadolu parsı, doğada yalnız dolaşan bir etoburdur. Dişi parslar yaklaşık 35–50 kilogram, erkek parslar ise 45–70 kilogram ağırlığındadır. Boyları 200 ila 250 santimetre arasında değişen bu türün ortalama ömrü 20 yıl civarındadır.
Anadolu parsı geyik, yaban keçisi, yaban domuzu, küçük memeliler ve kuşlarla beslenir. Doğal yaşam alanları Doğu Akdeniz ve Doğu Anadolu’daki ormanlık ve dağlık bölgelerde yer alır. Ancak yaşam alanlarının daralması ve av kaynaklarının azalması, parsların insanların yaşadığı bölgelere yaklaşmasına neden olmuş; bu da zaman zaman öldürülmelerine yol açmıştır.
Bugüne kadar görüntülenen Anadolu parslarının hepsinin erkek bireyler olması dikkat çekiyor. Uzmanlar, önümüzdeki süreçte dişi parsların da görüntülenmesinin mümkün olduğunu belirtiyor. Bu gelişme, türün doğal yolla üremesi ve neslinin sürdürülmesi açısından büyük önem taşıyor.
Anadolu Parsı Koruma Altında
Tarım ve Orman Bakanlığı, Anadolu parsının doğal yaşam alanlarında korunması amacıyla izleme çalışmalarına devam ediyor. Parsların yaşadığı bölgelere dair detaylar, güvenlik gerekçesiyle açıklanmıyor. Uzman ekipler, bu türün korunması için fotokapanlar, termal kameralar ve diğer ileri teknolojik yöntemleri kullanarak gözlem çalışmalarını sürdürüyor.
