İnsan kaynakları mesleğine yeni adım atanlar için mülakat süreci bazen göz korkutucu olabilir. “Ne sormalıyım?”, “Sessizlik anında ne yapmalıyım?”, “Hangi tekniği kullanmalıyım?” gibi sorular aklınızı kurcalıyor olabilir. Merak etmeyin, bu rehber tam da bu noktada size yol göstermek için hazırlandı.
İşte genç işe alımcılar için mülakat sürecinde dikkat edilmesi gereken temel adımlar:
1. Süreci Rastgele Yürütme: Önce Planlama
İşe alım süreci bir ilan vermekle başlamaz, o sadece görünen kısmıdır. CV tarama süreci tamamlandığında, adayları mülakata çağırmadan önce görüşmenin çerçevesi net olarak belirlenmelidir.
Kafandaki sorulara yanıt ver:
- Kaç tur görüşme yapılacak?
- Her turda kimler yer alacak?
- Geri bildirim süreci nasıl işleyecek?
İyi bir planlama, profesyonel bir mülakatın temelidir.
2. Ne Aradığını Bil: Pozisyonun Gerekliliklerine Hakim Ol
Açık olan pozisyonun sorumluluklarını ve gerekli yetkinliklerini net bir şekilde tanımlamalısın. Hangi beceriler “olmazsa olmaz”, hangileri “öğrenilebilir” olarak değerlendirilebilir? Bu farkları bilmek, doğru soruları sormanı ve sağlıklı değerlendirme yapmanı sağlar.
3. Mülakat Tekniklerini Tanı ve Doğru Yerde Kullan
Her pozisyon için aynı mülakat yöntemi uygun değildir. Aşağıda en sık kullanılan teknikleri özetliyoruz:
Yapısal Mülakat: Tüm adaylara aynı sorular aynı sırayla sorulur. Değerlendirme objektif kriterlere göre yapılır.
Durumsal Mülakat: Adayın belli bir durumda nasıl davranacağını anlamak için “Ne yapardınız?” gibi sorular sorulur. Problem çözme ve karar alma becerileri analiz edilir.
Yetkinlik Bazlı Mülakat: Adayın geçmiş deneyimlerine odaklanılır. “Böyle bir durum yaşadığınızda nasıl çözdünüz?” gibi sorularla yetkinlikleri somut örneklerle değerlendirilir.
Sunum Mülakatı: Adaydan belirlenen bir konuda kısa bir sunum yapması istenir. Genellikle satış, pazarlama gibi pozisyonlarda tercih edilir.
Grup Mülakatı: Birden fazla adayın aynı anda değerlendirildiği, takım çalışması ve liderlik becerilerinin gözlemlendiği görüşme türüdür.
4. Sessizlikten Korkma: Adaya Düşünme Alanı Tanı
Her an konuşmak zorunda değilsin. Kısa sessizlikler, adayın daha derin düşünmesine ve daha anlamlı yanıtlar vermesine olanak tanır. Bu, aynı zamanda senin de empatik ve sabırlı bir dinleyici olduğunu gösterir.
5. Sormak Kadar Dinlemek de Sanattır
Sorularını dikkatle dinleyerek yönlendir. Cevaplardan yeni sorular üret.
Tonlama, tutarlılık, duraksamalar, mimikler... Bunlar da en az söylenen kelimeler kadar önemlidir. Adayın özgeçmişiyle söyledikleri örtüşüyor mu? Yanıltıcı bilgiler varsa bunu fark etmek senin sorumluluğunda.
6. Not Al ama Teması Kaybetme
Görüşme boyunca not almak önemlidir ancak sürekli deftere veya ekrana bakmak, adayı değersiz hissettirebilir. Göz teması kurarak aktif bir dinleyici olduğunu hissettir. Dengeli bir tutum, profesyonellik algısını güçlendirir.
7. Aday Deneyimi Her Şeydir
Unutma, mülakat iki yönlü bir süreçtir. Sen adayı değerlendirirken aday da şirketi değerlendirir.
Görüşme sırasında saygılı, açık ve yapıcı bir iletişim kurman, şirketin kurumsal kimliğini yansıtır. Adaylar kendilerini değerli hissettiklerinde, şirket imajı da pozitif etkilenir.
8. Hazırlıklı Gel: Özgeçmişi Önceden İncele
Hazırlıklı gelinmesini bekliyorsan, sen de hazırlıklı olmalısın. Adayın özgeçmişini önceden incelemek, sorularını kişiselleştirmene ve daha derinlemesine bir görüşme yapmana olanak tanır.
9. Objektif Değerlendirme Kriterleri Belirle
“Enerjisi yüksekti” ya da “iyi hissettirdi” gibi subjektif değerlendirmeler işe alım kararının tamamı olmamalı. Görüşme öncesinde belirlenmiş kriterlere göre değerlendirme yap. Her adaya eşit mesafede kal ve tarafsızlığını koru.
Kaynak: Think&Glow
