ABD ve Çin, birbirlerini uyguladıkları ihracat kontrolleriyle tedarik zincirlerini kısıtlama ve zayıflatma girişimleriyle suçladı. Beyaz Saray ekonomi danışmanı Kevin Hassett, Çin’in nadir toprak ve mıknatısların teslimatını hızlandırması halinde ABD’nin yarı iletken gibi stratejik ürünlere uyguladığı ihracat kontrollerini kaldırabileceğini açıkladı.
Nadir Topraklar Krizi ve Küresel Piyasalara Etkisi
Nadir toprak elementleri konusu, dünya genelinde yatırımcılar ve iş dünyasında büyük endişe yaratıyor. Cenevre’de gümrük vergilerinin düşürülmesine yönelik yapılan ön anlaşma, ticaret savaşının küresel ekonomik yavaşlamaya yol açacağı korkularını bir nebze hafifletmişti. Ancak nadir toprak mıknatıslarındaki gerginlik devam ediyor.
Lutnick, gazetecilere yaptığı açıklamada, görüşmelerin dün ve bugün boyunca devam edeceğini belirtti. Trump yönetiminin değiştirdiği gümrük vergisi politikalarının küresel piyasalarda yarattığı karışıklık ve yüksek maliyetlerin şirketlere on milyarlarca dolara mal olduğunu vurguladı. Buna karşın, Nisan ayında açıklanan yeni gümrük tarifelerinin ardından, tarafların Cenevre’de yaptıkları sıfırlama sayesinde piyasalardaki kayıpların önemli kısmının telafi edildiğine dikkat çekti.
Geçtiğimiz hafta ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping arasında gerçekleşen nadir telefon görüşmesi, ticaret müzakerelerinin ikinci turunun başlamasında önemli rol oynadı. Bu görüşmeler, her iki ekonomi için kritik bir döneme denk geliyor.
Çin’in ABD’ye İhracatı Sert Düşüşte
Pazartesi günü açıklanan gümrük verileri, Çin’in Mayıs ayında ABD’ye ihracatının yüzde 34,5 azaldığını gösterdi. Bu, COVID-19 salgınının başlangıcından bu yana görülen en keskin düşüş olarak kayıtlara geçti. ABD’de enflasyon ve istihdam piyasasında bu durumun etkisi henüz tam olarak hissedilmese de, gümrük vergilerinin ABD iş dünyası ve hane halkı güveninde sarsıntıya yol açtığı ve dolar üzerinde baskı yarattığı belirtiliyor.
ABD heyetine Hazine Bakanı Scott Bessent, Howard Lutnick ve Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer liderlik ederken, Çin tarafını Başbakan Yardımcısı He Lifeng yönetiyor. Pazartesi günü yaklaşık yedi saat süren toplantıların ardından, Salı günü görüşmeler 1000 GMT’den hemen önce yeniden başladı. Her iki tarafın gün içinde gelişmelerle ilgili güncellemeler yapması bekleniyor.
Nadir Toprak Elementleri ve İhracat Kontrollerinin Önemi
ABD’nin ihracat kontrollerinden sorumlu Lutnick’in görüşmelere dahil edilmesi, nadir toprak elementlerinin ne kadar kritik bir mesele olduğunu gösteriyor. Çin, elektrikli araç motorlarında kullanılan nadir toprak mıknatıslarında neredeyse tekelleşmiş durumda. Nisan ayında Çin, birçok kritik mineral ve mıknatıs ihracatını askıya alarak küresel tedarik zincirlerinde kriz yarattı.
Mayıs ayında ABD, yarı iletken tasarım yazılımı, kimyasallar ve havacılık ekipmanlarının ihracatını durdurdu ve bazı ihracat lisanslarını iptal etti. Hassett, Londra’daki görüşmelerde ABD’nin ihracat kontrollerinde hafifletmeye gitmeyi ve nadir toprakların serbest bırakılmasını beklediğini söyledi. Ancak gevşemenin, gelişmiş yapay zeka çipleri gibi askeri uygulamalarla ilgili yüksek risk taşıyan ürünleri kapsamayacağını vurguladı.
Kaynak: Reuters
