ABD Başkanı Donald Trump’ın 2 Nisan 2025’te açıkladığı yeni ve yüksek gümrük tarifeleri, ülkede önemli gelir artışlarına yol açtı. Resmi verilere göre, Haziran 2025’te gümrük vergilerinden elde edilen gelir 28 milyar dolara ulaşarak, 2024’ün aynı dönemindeki gelirin üç katına çıktı. Bu artış, ABD’nin ortalama gümrük vergisi oranının 1934’ten bu yana en yüksek seviyeye, yüzde 18.2’ye yükselmesiyle paralel gerçekleşti.
ABD’nin Gümrük Vergilerinden Elde Ettiği Rekor Gelir
Yale Üniversitesi Bütçe Laboratuvarı’nın verilerine göre, ABD’nin ortalama fiili tarife oranı, Trump’ın yeniden göreve gelmesinden önce 2024’te sadece yüzde 2.4 seviyesindeydi. Ancak 2025 itibarıyla bu oran hızla yükselerek yüzde 18.2’ye ulaştı. Bu, ABD’nin gümrük tarifelerinde 91 yılın en sert artışı anlamına geliyor.
ABD Kongre Bütçe Ofisi (CBO), 6 Ocak - 13 Mayıs 2025 tarihleri arasında uygulanan yeni tarifelerin, önümüzdeki 10 yılda ABD’nin toplam borçlanmasını 2,5 trilyon dolar azaltacağını öngörüyor. Ancak CBO, bu tarifelerin ABD ekonomisinin genel büyüklüğünü küçülteceğini de vurguluyor. Ayrıca tarifelerden sağlanan ek gelirlerin, Trump yönetiminin yapmayı planladığı vergi indirimlerinin yol açacağı gelir kayıplarını karşılayamayacağı belirtiliyor.
Ticaret Savaşları ABD Tüketicisini Zorluyor
Gümrük tarifeleri, ithalat maliyetlerini artırarak Amerikan şirketlerinin dışarıdan mal alımında daha yüksek vergiler ödemesine neden oluyor. Bu durum, Haziran 2025 itibarıyla beyaz eşya, bilgisayar, spor ekipmanları ve oyuncak gibi ithal ürünlerde fiyat artışlarını beraberinde getirdi. Harvard Üniversitesi araştırmacıları, tarifelerin etkisiyle ilgili yaptıkları çalışmada, tarifelerden etkilenen ürünlerin fiyatlarının tarifesiz ürünlere göre çok daha hızlı arttığını raporladı.
Trump yönetiminin Çin’e yönelik yüksek tarifeleri yüzde 145’ten yüzde 30’a gerilemiş olsa da Çin’in ABD’ye ihracatı 2025’in ilk altı ayında yüzde 11 azaldı. Buna karşılık Çin, ihracatını Hindistan, AB ve Birleşik Krallık gibi pazarlara kaydırıyor. Bu durum, Çinli firmaların tarifeleri aşmak için Güneydoğu Asya’da üretim tesisleri kurmasına ve dolaylı yollarla ABD pazarına girmesine yol açıyor.
Dış Ticaret Açığı Azalmadı, Stoklama Etkisi Geçici
Trump, tarifelerin dış ticaret açığını azaltacağını savunsa da, ABD’nin ticaret açığı Haziran 2025’te 86 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Mart ayındaki rekor 162 milyar dolarlık açığın ardından gelen düşüş, ithalatçı firmaların tarifelerden önce stoklama yapmasından kaynaklandı. Uzmanlar, bu stoklama etkisinin geçici olduğunu ve uzun vadede dış ticaret açığının küçülmesinin zor olduğunu belirtiyor.
ABD, tarifelerin olumsuz etkilerini azaltmak için Birleşik Krallık, Vietnam, Japonya ve AB gibi bazı partnerlerle tarife oranlarını düşüren yeni ticaret anlaşmaları imzaladı. Ayrıca Kanada ve ASEAN ülkeleriyle de serbest ticaret imkanları araştırılıyor. Bu hamleler, ticaret savaşlarının ABD ekonomisine olan yükünü hafifletmeye yönelik adımlar olarak değerlendiriliyor.
