Hürmüz Boğazı, dünya enerji ticaretinin merkezinde yer alan, stratejik ve jeopolitik önemi yüksek bir su yoludur. İran Meclisi'nin boğazın kapatılmasına onay vermesiyle birlikte, küresel piyasalar diken üstünde. Fiili bir kapanma henüz yaşanmamış olsa da, alınan karar uluslararası alanda geniş yankı uyandırdı.
Hürmüz Boğazı Kapatıldı mı?
İran devlet medyasında yer alan bilgilere göre, İran Meclisi Hürmüz Boğazı'nın kapatılması yönünde bir tasarıyı kabul etti. Ancak bu karar, henüz İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi tarafından onaylanmadığı için fiilen bir kapanma gerçekleşmiş değil.
Bu gelişme, İran'ın jeopolitik baskı aracı olarak Hürmüz Boğazı kartını masaya sürdüğüne işaret ediyor. Fiili bir kapanma gerçekleşirse, dünya genelinde enerji arzı sekteye uğrayabilir ve petrol fiyatlarında sert dalgalanmalar yaşanabilir.
Hürmüz Boğazı Neden Bu Kadar Önemli?
Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi ile Umman Körfezi'ni, dolayısıyla Hint Okyanusu ile Orta Doğu'yu birbirine bağlayan dar ve stratejik bir geçiş noktasıdır. Bu özelliğiyle küresel enerji güvenliği açısından kritik öneme sahiptir.
Dünya petrol ticaretinin yaklaşık %20’si bu boğazdan geçmektedir. Günlük ortalama 20 milyon varil petrol, Hürmüz Boğazı üzerinden uluslararası pazarlara taşınmaktadır. Suudi Arabistan, Irak, İran, Kuveyt, Katar, Bahreyn ve BAE gibi enerji üreticileri, petrol ve doğalgaz ihracatlarını bu boğaz aracılığıyla gerçekleştirmektedir.
HÜRMÜZ BOĞAZI, EKONOMİYİ ETKİLER Mİ?
Boğazın kapanması veya güvenliğinin tehdit altına girmesi durumunda:
Küresel petrol fiyatlarında ani yükseliş yaşanabilir.
Enerji arz güvenliği zora girebilir.
Tedarik zincirlerinde aksamalar meydana gelebilir.
Jeopolitik gerilimler tırmanabilir, askeri hareketlilik artabilir.
Hürmüz Boğazı Nerede? Hangi Bölgeleri Birleştirir?
Hürmüz Boğazı, İran ile Umman arasında konumlanmıştır. Coğrafi olarak:
Basra Körfezi’ni Umman Körfezi’ne, oradan da Hint Okyanusu’na bağlar. Bu geçiş noktası, Orta Doğu'nun enerji zengini ülkelerini dünya pazarlarına bağlayan ana arterdir. Boğazın genişliği bazı noktalarda yalnızca 30–40 kilometre olup, bu dar geçiş enerji tankerleri açısından yüksek hassasiyet gerektirir.
İran’ın bu hamlesi, küresel ölçekte enerji güvenliği, uluslararası hukuk ve serbest deniz ticareti açısından kaygı yaratmıştır. ABD başta olmak üzere pek çok ülke, Hürmüz Boğazı’nın açık ve güvenli kalmasının uluslararası deniz hukukuna bağlı bir yükümlülük olduğunu vurgulamaktadır.
Kaynak: Ülkeler Atlası (Fotoğraf)
