TMMOB Makina Mühendisleri Odası Gebze İlçe Temsilciliği Yürütme Kurulu Başkanı Tanfer Yeşiltepe, yaz aylarında artan sıcaklıkların işyerlerinde kazaları artırdığına dikkat çekti. Özellikle üretim alanları ve şantiyelerde çalışan işçilerin sıcak stresine bağlı ciddi sağlık sorunlarıyla karşı karşıya olduğunu belirtti.
SGK verilerine göre Temmuz, Ağustos ve Ekim aylarında iş kazası ve ölüm oranları artış gösteriyor. Sadece hava sıcaklığı değil; nem, hava hızı, harcanan enerji ve giysi türü gibi birçok faktör de çalışanları etkiliyor.
Yaz Aylarında Sıcakta Çalışmak Hayati Tehlike Yaratıyor: TMMOB’dan Acil Yasal Düzenleme Çağrısı
“Termal konfor” kavramının iş sağlığı mevzuatında yer aldığını hatırlatan Yeşiltepe, açık alanlarda çalışan işçiler için ise bu konuda herhangi bir yasal düzenlemenin olmadığını vurguladı.
Vücudun aşırı sıcakla mücadele etmek için gösterdiği tepkiye "sıcaklık stresi" deniyor. Bu durum, sıcak çarpması, bitkinlik, döküntü ve kramp gibi belirtilerle başlasa da, organ yetmezliğine kadar ilerleyebiliyor.
Yeşiltepe: Bu belirtiler hafife alınmamalı. Sıcaklık stresinin görmezden gelinmesi hayati organların iflasına neden olabilir.
Grup IV Sıcaklıklarda Çalışma Yasaklanmalı
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Teşkilatı’nın (NOAA) hazırladığı ve Türkiye Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün de benimsediği “ısı indeksi” tablosu, sıcaklık-nem ilişkisini dört risk grubuna ayırıyor:
Grup I: Güneş çarpması ve termal şok riski
Grup II: Sıcak bitkinliği ve kramp tehlikesi
Grup III: Kuvvetli termal stres, sıcak çarpması riski
Grup IV: Halsizlik, sinirlilik, dolaşım ve solunum sistemi bozuklukları
Yeşiltepe, Grup IV koşullarında çalışmanın yasaklanması gerektiğini belirterek şu çağrıyı yaptı: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Meteoroloji ve ilgili odalar bir araya gelerek ısı indeksi temelli ulusal bir mevzuat oluşturmalıdır.
Birçok ülkede 11.00–15.00 arasında çalışmak yasak. Ancak Türkiye'de bu konuda hiçbir yasal düzenleme yok. Tanfer Yeşiltepe, bu eksikliği şu sözlerle eleştirdi: İşverenler risk değerlendirmesi ile sıcakta çalışmayı durdurabilir ama yasal zorunluluk olmadan bunu yapmazlar. Bu nedenle açıkça tanımlanmış saat sınırlamaları gereklidir.
Çözüm Önerileri: Denetim, Eğitim ve Destek
Yeşiltepe’nin önerileri şu başlıklar altında özetleniyor:
- Isı indeksi esas alınarak risk gruplarına göre yasal çalışma düzenlemeleri yapılmalı
- Grup IV seviyesinde çalışma kesinlikle yasaklanmalı
- Açık alanlarda çalışanlara yalıtımlı su matarası ve soğuk su desteği sağlanmalı
- Mineral destekli içecekler her gün verilmelidir
- Sendikalar, sıcak havalarda çalışma koşullarını gündeme almalı
- İşe girişte ve belirli aralıklarla sağlık muayenesi zorunlu olmalı
Türkiye’de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda, “hayati tehlike durumunda çalışmaktan kaçınma hakkı” tanınıyor. Ancak Yeşiltepe, bu hakkın ısı indeksi baz alınarak tanımlanması gerektiğini ‘’Sıcak havalar artık sadece bir konfor meselesi değil, doğrudan hayatı tehdit eden bir güvenlik sorunu. Bu nedenle devletin, işverenin ve sendikaların sorumluluk alması şart.” sözleriyle savundu.
Kaynak: İSİG Meclisi
