Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, çoğunlukla "Hyalomma" cinsi keneler aracılığıyla insanlara bulaşan, bazı vakalarda ölümcül seyredebilen viral bir hastalıktır. Kenelerin ısırması, enfekte hayvanların kan ve vücut sıvılarıyla temas ya da hasta bireylerin kanı ile bulaş gerçekleşebilir.
KEne Hangi Bölgelerde Görülüyor?
Vakalar Türkiye'de özellikle Kelkit Vadisi çevresinde; Sivas, Tokat, Amasya, Erzincan, Giresun ve Yozgat gibi illerde yoğunlaşıyor. İklim değişikliği ve hayvan hareketliliği nedeniyle kenelerin yayılım alanı genişliyor. Tarım, hayvancılık ve doğa turizmi faaliyetleri, risk faktörlerini artırıyor.
KKA Belirtileri Nelerdir?
KKKA’nın ilk belirtileri grip ile karıştırılabiliyor. Şu şikayetlere dikkat:
- Halsizlik, baş ağrısı, kas ve eklem ağrısı
- Ateş, bulantı, ishal, iştahsızlık
- İleri vakalarda: Ağız, burun, mide-bağırsak ve beyin kanamaları
Kene tutunmasından sonra belirtiler genellikle 1-3 gün içinde görülüyor, bu süre 10 güne kadar çıkabiliyor.
Kene Nasıl Çıkarılır, Sağlık Kuruluşuna Gitmek Şart mı?
- Kene vücuda tutunduğunda çıplak elle asla çıkarılmamalı
- Bez, eldiven ya da peçeteyle kenenin tutunduğu yere en yakın noktadan tek hamlede çıkarılmalı
- Kene yok edilmeli, doğaya atılmamalı
- Çıkartamayanlar hemen sağlık kuruluşuna başvurmalı
Tarım ve hayvancılıkla uğraşanlar, mezbaha çalışanları, çobanlar, avcılar ve doğa sporları yapan bireyler yüksek risk grubunda. Özellikle kırsal alanlarda yaşayanlar dikkatli olmalı.
Kenelerden Korunmak İçin Alınması Gereken Önlemler nelerdir?
- Açık renkli giysiler giyin
- Pantolon paçalarını çorabın içine alın
- Kırsal alanlardan dönüşte vücut kontrolü yapın
- "Kenesavar" spreyler kullanılabilir ancak yüzde 100 koruma sağlamaz
Kenenin Tedavisi Var mı? Aşı Geliştiriliyor mu?
KKKA için onaylanmış bir ilaç ya da aşı henüz yok. Tedavi destekleyici nitelikte:
- Sıvı takviyesi
- Kan desteği
- Organ fonksiyonlarının takibi
Türkiye’de ölüm oranı %5 civarında. Bu oran, dünya ortalamasına (yüzde 10-40) göre daha düşük.
Aşı çalışmaları Türkiye'de sürüyor. Hayvan deneylerinde umut verici sonuçlar elde edildi ancak insan denemeleri henüz tamamlanmadı.
