İçişleri Bakanlığına bağlı Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanlığı tarafından hazırlanan “Afetler Sonrası Bina Hasar Tespiti Yapılmasına İlişkin Genel Kurallar Hakkında Yönetmelik”, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik, afet sonrası binalarda yapılacak hasar tespit çalışmalarının esaslarını belirliyor.
Hasar Tespitinde Yetkili Ekipler ve Eğitim Şartı
Yönetmeliğe göre hasar tespit çalışmaları, sadece inşaat mühendisleri, mimarlar ve inşaat teknikerleri tarafından yapılabilecek. Bu meslek grubu dışındaki kişilerin hazırladığı raporlar geçerli sayılmayacak. Ayrıca, hasar tespit ekiplerinin yılda en az bir kez eğitim alması zorunlu olacak.
10 Kategoride Hasar Sınıflandırması
Binalar, “hasarsız, az hasarlı, orta hasarlı, ağır hasarlı, acil yıktırılacak, yıkık, değerlendirme dışı, girilemeyen, tespit edilemedi ve kapsam dışı” olmak üzere 10 farklı sınıfa ayrılacak. Bu sınıflandırma sadece son afetten kaynaklanan hasarlar dikkate alınarak yapılacak.
Üç Aşamalı Tespit Süreci
Hasar tespit süreci şu üç aşamada yürütülecek:
Afet etkisi belirleme çalışmaları
İlk hasar tespit çalışmaları
İtiraz hasar tespit çalışmaları
İtiraz süreci başlamadan önce, itiraz taleplerinin kabulüne dair değerlendirme yapılacak. Çalışmalar ulusal ve yerel düzey afet hasar tespit gruplarının koordinasyonunda gerçekleştirilecek.
Fotoğrafla Belgeleme ve Tapuya Bildirim
Tespiti yapılan tüm binalar fotoğraflanarak belgelenmek zorunda olacak. Bu görseller, yerel düzeyde oluşturulan bilişim sistemlerinde arşivlenecek.
İtiraz süreci sonunda orta ve ağır hasarlı olduğu belirlenen binalar tapu müdürlüklerine bildirilecek ve bu durum tapu siciline beyanlar hanesinde belirtilecek. Güçlendirme yapılan ya da yıkımı tamamlanan binalar için tapu kaydındaki hasar şerhleri ilgili işlemlerin ardından silinecek.
Teknolojiyle Desteklenen Tespit Süreci
Yönetmelik, optik ve kızılötesi kameralarla donatılmış hava araçlarının kullanımı ile çatılar, bacalar ve kalkan duvarlardaki hasarların tespitini mümkün kılıyor. Ayrıca, sensörler, yazılımlar ve diğer teknolojik ekipmanlarla hasar durumuna ilişkin anlık veriler toplanabilecek.
Kaynak: AA